Sống ở đời, có nhiều chuyện tai nghe mắt thấy nhưng chưa chắc đã là đúng. Hiểu lầm một người rất dễ, nó chỉ xảy ra trong chốc lát, nhưng để hiểu thấu một người lại cần cả quá trình gian nan. Vậy nên đừng vội đánh giá một người qua vài lần tiếp xúc, câu chuyện dưới đây là một ví dụ.
Thời kì Đông Hán, Mao Nghĩa người Lô Giang và Trịnh Quân người Bình Đông đều là những bậc quân tử chính trực, trung hậu, quang minh chính đại; được mọi người coi là tấm gương sáng trong vùng.
Câu chuyện về Mao Nghĩa: Làm quan không vì công danh lợi lộc cho bản thân
Ở Nam Dương có một người tên là Trương Phụng rất ngưỡng mộ danh tiếng của Mao Nghĩa. Vì để gặp được Mao Nghĩa, Trương Phụng đã rời khỏi quê nhà, không quản đường xá xa xôi tới Lô Giang bái kiến Mao Nghĩa.
Khi Trương Phụng vừa tới nơi, vừa đúng lúc có công văn khẩn tới, mời Mao Nghĩa đến An Dương làm huyện lệnh. Mao Nghĩa đọc xong thư nhậm chức thì hết sức vui mừng. Điều này khiến Trương Phụng cảm thấy khó chịu. Chẳng lẽ một bậc quân tử danh tiếng lẫy lừng như Mao Nghĩa lại dung tục như vậy; vẫn ưa thích chốn quan trường, công danh, lợi lộc hay sao? Vậy nên Trương Phụng lập tức cáo từ, không còn thiết tha gặp lại Mao Nghĩa nữa.
Vài năm sau, khi mẫu thân của Mao Nghĩa qua đời, ông liền xin phép được từ quan. Mặc dù Hoàng Đế hết lần này tới lần khác cố giữ; thậm chí còn thăng chức cho ông làm Thái thú, nhưng ông vẫn kiên quyết từ quan về quê nhà.
Khi Trương Phụng biết chuyện, dường như đã hiểu được sự tình nên trong lòng vô cùng cảm khái: “Tấm lòng của bậc hiền nhân quân tử thì kẻ phàm phu tục tử như ta không thể đo lường được. Năm đó Mao Nghĩa vui mừng như vậy, ta lại cho rằng ông ấy thích làm quan; đâu biết được ông làm quan là để phụng dưỡng mẹ già!”
Câu chuyện về Trịnh Quân: Cày thuê cuốc mướn bù đức cho anh
Nói về Trịnh Quân, người ở Bình Đông. Lúc ấy, khi anh trai của Trịnh Quân đang làm sai nha trong huyện; thường nhận quà hối lộ của người khác để giúp mở cửa sau; nói dễ hiểu là giúp người khác đi đường tắt. Việc làm này trái với đạo lý và tất nhiên là điều không hợp pháp.
Trịnh Quân đã nhiều lần khuyên nhủ, nhưng ông ta xem những lời nói của Trịnh Quân như gió thoảng bên tai, nhất định không chịu nghe. Trịnh Quân nghĩ tới nghĩ lui, ông quyết định bỏ nhà đi làm thuê làm mướn cho người ta; cuối năm được bao nhiên tiền công ông đều mang về đưa hết cho anh trai.
Ông nói với anh trai rằng: “Tiền dùng hết thì còn kiếm ra được, nếu tham ô hối lộ mà bị bắt vào nhà lao thì tất cả sẽ mất hết. Tiền làm sai nha thì huynh dùng, đệ làm mướn để bù thêm cho huynh”.
Anh trai của Trịnh Quân nghe xong vô cùng xúc động; từ đó trở nên công chính liêm minh, không chiếm một chút lợi lộc gì của người khác nữa.
Trịnh Quân từng làm quan đến chức Thượng thư, sau này ông đã chủ động cáo quan về quê, cùng anh trai sống những tháng ngày đơn sơ, đạm bạc.
Hoàng đế Đông Hán là Hán Chương Đế vô cùng tôn trọng nhân cách của cả Trịnh Quân và Mao Nghĩa nên đã hạ chiếu ban thưởng, mỗi người được ban cho 1 nghìn đấu ngô; mùa thu hàng năm còn sai sứ giả tới thăm hỏi vấn an; còn kêu gọi quan dân noi gương học hỏi.
Trương Phụng vì thế lại càng thêm tôn kính Mao Nghĩa, ông vẫn thường tự nói với mình rằng: “Thật là hổ thẹn! Hiểu lầm một người rất dễ, nhưng thấu hiểu một người lại là chuyện vô cùng gian nan!”
Bài học cuộc sống: Đừng vội vàng khi đánh giá một ai vì sự thật luôn ẩn nấp sau cả một quá trình
Trong cuộc sống, có lẽ chúng ta ai cũng đã từng vội vàng; vì vội vàng nên hiểu lầm một ai đó trong chốc lát; nhưng nhẫn nại mới có thể thấu hiểu họ… và đó lại là chuyện của cả đời người.
Nhìn một người có vẻ sầu não, tiêu cực, yếu đuối nhưng chúng ta có biết đâu họ đang trải qua điều gì…
Bạn khuyên người nào đó đang buồn rầu: rằng phải nghĩ thoáng, đừng buồn nữa, hãy buông đi, bỏ đi.. nhưng bạn lại không biết họ đang cảm nhận nỗi đau thế nào.
Cảm giác và suy nghĩ của mỗi người khi đứng trước một nỗi đau sẽ hoàn toàn khác biệt. Cảm giác đánh mất đi một điều gì đó rất quan trọng trong đời người cũng không dễ quên đi.. Do vậy, chỉ có thể đặt mình vào vị trí người khác mới dễ dàng thấu hiểu và cảm thông, có thể yêu thương được họ cả những lúc vấp ngã hay cô đơn… Hi vọng điều gì đó chúng ta nuôi dưỡng bấy lâu không dễ gì nói buông là có thể quên ngay được. Là người, điều gì cũng cần trải qua quá trình mới có thể mài dũa được.
Mỗi người trong cuộc đời đều sẽ trải qua những ngày, những giai đoạn như thế. Cuộc sống của mỗi người, suy nghĩ và cảm nhận của mỗi người, là điều người khác không thể nào hiểu được… Nên rằng đừng vội vàng phán xét, đánh gia, chê trách và tán dương một ai chỉ qua chốc lác một sự tình nào đó.
Sự thật luôn ẩn nấp qua cả một quá trình mới có thể thấu tỏ. Có từng trải qua nỗi đau mới hiểu được nỗi đau của người khác. Có từng trải qua con đường quanh co, gập ghềnh mới có thể bao dung được bất hạnh và cả sai lầm của người khác.
(Nguồn tham khảo: NTD VN)