Có một câu danh ngôn rất hay: “Mất tiền mất ít, mất danh dự mất nhiều, mất lòng dũng cảm mất hết”. Lòng dũng cảm ở đây không chỉ nói về dũng cảm đối mặt với những mối nguy hiểm liên quan đến thân thể chúng ta, mà còn nói đến lòng dũng cảm dám thừa nhận những sai lầm, khiếm khuyết của bản thân.
Phong Tử Khải từng vẽ một bức tranh “Bỏ lại một con cừu”, trong đó một người hai tay cầm hai sợi dây dắt theo hai con cừu. Có người nhìn vào bức tranh và nói rằng chỉ cần dắt một trong hai con là được, bởi vì khi chọn được con đầu đàn, những con còn lại sẽ làm theo. Phong Tử Khải bán tín bán nghi về điều đó và quan sát, thực tế cho thấy điều đó là đúng.
Chúng ta không thể thoát khỏi việc làm sai. Khi đứa trẻ tập đi, nó không tránh khỏi bị vấp ngã. Khi lớn lên, chúng ta không biết mình đã phạm phải bao nhiêu trở ngại và sai lầm trước khi trưởng thành.
Ở Trung Quốc cổ đại, người ta sẽ tổ chức làm lễ trưởng thành cho đàn ông khi 20 tuổi, còn phụ nữ là năm 15 tuổi. Điều này khẳng định là họ đã trưởng thành, không còn dễ mắc sai lầm nữa.
Tuy nhiên, yêu cầu của Khổng Tử đối với bản chất con người tương đối lỏng lẻo, ông cho rằng “Trưởng thành ở tuổi ba mươi” có nghĩa là khi một người đến tuổi ba mươi, anh ta có thể đứng vững về đạo đức và lập được công trạng, và anh ta không thể phạm tội nữa.
Trên thực tế, con người không sợ mắc sai lầm, điều quan trọng nhất là làm thế nào để học hỏi từ những sai lầm và trở thành nền tảng để thành công trong cuộc sống.
Có can đảm đối mặt với sai lầm.
Điều đáng sợ nhất trong cuộc sống là không chịu thừa nhận sai lầm, thậm chí không biết lỗi ở đâu. Con người không sợ mắc sai lầm, cái gọi là “biết quá khứ đã sai và sửa chữa, đó là điều rất tốt”.
Một người không chỉ phải biết sai lầm ở đâu mà còn phải có dũng khí đối mặt với chúng. Nếu nói sai thì phải thừa nhận mình đã nói không đúng, không lễ phép thì phải can đảm xin lỗi người khác, làm sai thì phải nói lời xin lỗi với đương sự.
Không nên bảo vệ khuyết điểm và không chịu nhận sai: Sẵn sàng đối mặt với sai lầm, đó là hành vi của người dũng cảm.
Có khả năng chịu đựng sai lầm.
Một người nào đó mắc sai lầm, và từ chối nhận lỗi, và chuyển trách nhiệm cho người khác. Nhận sai lầm là một dấu hiệu của trách nhiệm và một quá trình cần thiết để thành công. Các nhà khoa học luôn mắc nhiều sai lầm để phát minh ra một điều gì đó, và sau đó họ chỉ có thể thành công sau nhiều lần cải tiến; các tác phẩm văn học phải trải qua nhiều lần sửa đổi trước khi có thể được xuất bản. Tập đi xe đạp, làm sao để học không bị ngã vài lần tập bơi, làm sao mà bơi được nếu không bị uống vài ngụm nước, mắc sai lầm là động lực để thành công trong tương lai.
Phải có trí tuệ để sửa chữa sai lầm.
Sự khôn ngoan của việc sửa chữa sai lầm trước hết là thừa nhận sai lầm, sau đó là xin lỗi những người có liên quan, sau đó là lập công và dùng sự thật để giải thích cho người khác rằng “Tôi đã chính thức sửa chữa lỗi lầm”.
Tôi đã xúc phạm bạn bằng cách nói trong quá khứ, và bây giờ tôi muốn cho bạn biết rằng tôi đang nói về những điều tốt của bạn. Tôi đã làm điều gì sai trong quá khứ, nhưng bây giờ tôi làm mọi việc cẩn thận và có thể làm tốt. Việc sửa chữa sai lầm không chỉ đòi hỏi trí tuệ mà còn cần cả niềm vui chịu đựng.
Chúng ta phải có khả năng thoát ra khỏi cái bóng của lỗi.
Sau khi một người mắc lỗi và biết sửa sai, người đó sẽ cảm thấy nhẹ nhõm hơn. Cũng như khi quần áo bị bẩn, sau khi giặt lại bằng nước sạch, quần áo đã sạch rồi, bạn đừng bận tâm đến những vết bẩn đã qua. Nếu một người mắc lỗi, anh ta có thể sửa chữa, đừng giữ những lỗi lầm trong lòng.
Có người mười, hai mươi năm không thể nguôi ngoai ân hận, trong lòng luôn có một bóng hình, trên đời làm sao có thể sống vui vẻ, đối với sai lầm và lỗi lầm, tốt nhất luôn có cơ hội sửa chữa. Vì vậy, những người có thể bước ra khỏi bóng tối của sai lầm được coi là những người khôn ngoan.
Hãy kiên quyết không mắc sai lầm lần nữa.
Đã làm sai thì phải sửa, rút kinh nghiệm thì phải có ý thức cảnh giác, không được phạm lỗi ăn năn nhưng sau khi ăn năn, sửa chữa xong lại phạm sai lầm. Tội “tái phạm” còn nặng hơn. Vì vậy, không chỉ những người mắc lỗi phải có quyết tâm sửa chữa, lại càng phải kiên quyết không tái phạm sau khi sửa sai. Vì vậy, đòi hỏi bản thân, thực sự có thể tránh xa những sai lầm. Chỉ khi đó chúng ta mới có thể thực sự tránh xa những sai lầm và trở lại là một con người thực sự.
Trong từ điển Phật quang thái căn đàm chép:
Chỉ khi bạn có thể lắng nghe những lời chỉ trích của người khác, bạn mới có thể là một học sinh giỏi.
Khi bạn có đủ can đảm để sửa chữa những sai lầm của chính mình thì bạn mới có thể thành công.
Theo dusheng.org Kiên Tấn