Quan Thế Âm Bồ Tát. Nguồn ảnh: tamhoc.org

Khám Phá

Quán Thế Âm Bồ Tát – Đấng cứu tinh vô ngã của con người

By Đăng Dũng

June 09, 2021

Trong Phật giáo, theo nghĩa chung nhất, Bồ Tát là những vị cứu tinh, những người đã dùng Phật tính của chính mình để giúp vạn vật đạt được giác ngộ. Ngoài ra, người ta tin rằng các vị Bồ Tát sẽ bảo hộ những người lương thiện và những người có đức tin vào Thần Phật.

1. Quán Thế Âm Bồ Tát là gì?

– ‘Quán’ là quán xét, thấy nghe, biết đối tượng thật rõ ràng. – ‘Thế’ là cõi đời, cõi hữu tình thế gian. – ‘Âm’ là tiếng niệm, tiếng kêu cứu, tiếng cầu nguyện từ mọi nơi đau khổ phát ra. – ‘Bồ Tát’ là độ thoát cho loài hữu tình, cứu thoát, giác ngộ cho tất cả các loài chúng sinh có tình cảm được vượt thoát ra khỏi khổ đau ách nạn.

Đức Quán Thế Âm Bồ Tát đạt được diệu quả Nhĩ căn viên thông nên quán xét và nghe, thấy, biết cùng tột tiếng kêu đau khổ khắp cõi thế gian, hiện ngay nơi đó để cứu độ chúng sinh được vượt thoát tất cả những hiểm nguy. Vì vậy gọi là Quán Thế Âm. Do công hạnh cứu độ tự tại nhiệm màu đó, nên trong kinh điển còn gọi là Quán Tự Tại Bồ tát.

Quán Thế Âm Bồ Tát theo tiếng Phạn Avalokitesvara, nghĩa là Ngài nghe tiếng kêu thầm kín thiết tha từ tâm khảm chúng sinh trong thế gian mà đến cứu khổ. Đem an lạc từ bi tâm vô lượng không phân biệt dến với mọi loài, nói cách khác là tình yêu thương trìu mến vô biên gấp muôn vạn lòng dạ của bà mẹ hiền ở thế gian đối với những đứa con của mình, nên còn gọi là Từ mẫu Quán Thế Âm.

2. Hình tượng Quán Thế Âm Bồ Tát vốn là thân nam?

Tại Ấn Độ, hình tượng Quán Thế Âm Bồ Tát vốn là thân nam. Khi Phật giáo mới được truyền nhập vào Trung Quốc ban đầu vẫn là thân nam. Trong các bức bích họa ở thành Đôn Hoàng và các bức tượng Phật vào thời Bắc Ngụy và Tùy Đường, hình tượng Quan Thế Âm Bồ Tát vốn là thân nam và trên hai bên mép còn có râu.

Tượng Phật Quan Thế Âm Bồ Tát bằng đá cẩm thạch. Nguồn ảnh: ancient-origins

Từ thời Nam Bắc triều ở Trung Quốc đã xuất hiện hình tượng nữ Quán Thế Âm Bồ Tát, đến sau thời nhà Đường hình tượng phổ biến vẫn là thân nữ.

” Quan Âm Bồ Tát được mô tả như một hoàng tử Ấn Độ trẻ tuổi trên khắp Ấn Độ và nhiều nước Đông Nam và Trung Á. Ngay cả ở Trung Quốc, cho đến cuối triều đại nhà Đường, không có sự thay đổi nào trong việc miêu tả Bồ Tát là thân nam như chúng ta có thể thấy từ các cuộn tranh treo ở Đôn Hoàng. Tuy nhiên, một trong những bức tranh thủy mặc có niên đại sớm nhất được tìm thấy ở Đôn Hoàng được thực hiện vào giữa thế kỷ 10. Cô ấy đang cầm một cành dương liễu trong tay và tay kia cầm một chai nước, thứ đã hình thành nên những đặc điểm riêng biệt của Phật Bà Quan Âm trong thời nhà Đường và các triều đại sau này”

3. Quán Thế Âm Bồ Tát biểu hiện cho lòng tư bi

Mặc dù có sự khác nhau về hình thái tôn thờ, nhưng hầu hết Quán Thế Âm Bồ Tát đều toát ra một điểm chung nhất là tâm nguyện từ bi, đức hạnh kiên nhẫn, khả năng lắng nghe, trái tim đồng cảm, đức hiếu sinh và ban vui cứu khổ cho nhân loại. Và điều này đã ngẫu nhiên hợp với tâm tư nguyện vọng cũng như thuần phong mỹ tục của người dân các nước Châu Á, trong đó có Việt Nam.

Hình tượng Quan Thế Âm Bồ Tát hiện đại chứa đựng tất cả những tính cách tích cực của phụ nữ: diụ dàng, hòa ái, hiền lành, phúc hậu, khoan dung, vị tha giống như một người đang che chở cho chúng sinh.

Có một câu chuyện về một cậu bé khuyết tật đến từ Ấn Độ tên là Shancai. Truyền thuyết kể rằng ông rất quan tâm đến việc nghiên cứu Giáo Pháp và ông đã tìm hiểu về Phật Bà Quan Âm.

Cậu bé có niềm tin đến mức quyết định đi du lịch đến một khu vực nguy hiểm đầy đá và tìm nơi cô ấy sống. Do nhìn thấy niềm tin mạnh mẽ của cậu bé, Quan Âm đã quyết định thử thách và giúp đỡ cậu ta.

Vì vậy, cô đã làm cho Shancai thấy rằng có một bức tượng Quan Âm Bồ Tát đang gặp nguy hiểm bằng cách tạo ra ảo ảnh về ba tên cướp biển chạy lên đồi để phá hủy bức tượng. Khi Shancai nhìn thấy điều này, cậu ấy muốn cứu bức tượng – ngay cả khi điều đó có thể là hy sinh bản thân, nhưng cậu ấy lúc đó không còn nghĩ đến bản thân nữa. Nhưng cậu ấy đã không thể chạy đủ nhanh và anh ấy đã ngã xuống vách núi đá bên cạnh con đường dẫn đến nơi có có bức tượng Phật Bà Quan Âm. Tuy nhiên, sự thành tâm dũng cảm của cậu đã cảm động đến Quan Thế Âm Bồ Tát. Quan Âm Bồ Tát đã dùng phép thuật chữa lành cơ thể và giúp cậu ấy có thể đi lại được.

Tấm lòng từ bi của Quan Thế Âm Bồ Tát là một trong những sợi dây vô hình kết nối mọi người trên toàn thế giới gần nhau hơn – bất kể là quốc gia nào, màu da nào, hay tôn giáo nào. Khi mỗi người đều có niềm tin về Quan Thế Âm Bồ Tát mọi người đều có ý thức sống tốt, giúp đỡ người khác.

Thiên Hà biên tập

Nguồn: Tổng hợp