Mỗi dân tộc đều có tồn tại một nền văn hoá mà cha ông để lại, nó giống như một kho tàng kiến thức rộng lớn và vĩ đại. Điều đó thật sự là một loại tài sản quý giá khiến chúng ta được phép tự hào, bởi đó là sự bắt đầu cho nguồn sống vô tận.
Từ khi Bàn Cổ khai thiên lập địa cho đến nay, tổ tiên của các dân tộc đều tin và thờ Thần. Những người tin và kính trọng Chúa đều cho rằng con người, trời đất và vạn vật, vũ trụ và các thiên thể cũng do Chúa tạo ra. Sinh, lão, bệnh, tử của con người và sự hình thành, sinh tồn, thoái hóa, hủy diệt của vũ trụ đều vận hành theo ý muốn của Thượng đế.
Người xưa thường cho rằng “thần thông rộng lớn”, “Phật pháp vô biên”, tức là chư Thần, chư Phật có trí tuệ, trí tuệ và lòng từ bi rộng lớn. Người xưa cũng nói “thiên hạ thì thầm, trời nghe như sấm”, “phòng tối mất lòng, mắt thần như điện”, thần và phật hiểu được suy nghĩ, lời nói và việc làm của con người. Trước mặt các vị thần và Phật, những người đã tạo ra trời, đất và con người, tất cả đều rất nhỏ bé. Các nhà hiền triết cổ đại tin rằng chỉ khi tin và kính trọng, chúng ta mới có thể nhận được sự giúp đỡ của Chúa.
Kính trọng thiên địa
Vũ trụ được sinh ra từ sức sống của cả đất trời. Người xưa luôn nhìn ý trời mà xem đất: Trời khô, đất cằn; trời đất đều sinh khí, trời cao đất rộng, con người có lòng nhân hậu, cao thượng, cô đọng, suy nghĩ sâu sắc… Vạn vật trên đời đều có công sinh thành dưỡng dục, không có ánh sáng mặt trời, không khí và nước, con người khó tồn tại trên đời. Vì vậy, mọi người nên có lòng kính trọng và biết ơn đối với thế giới.
Giữa con người và thiên nhiên cũng có mối quan hệ nhân quả, ở đó thiện hữu thiện báo, ác hữu ác báo. Con người tôn trọng thế gian, đối xử tốt với thiên nhiên sẽ được trời đất che chở, được thiên nhiên yêu thương, ban tặng, ngược lại sẽ bị thiên tai nhân tạo trừng phạt nặng nề.
Vì vậy, Nho giáo cổ xưa chủ yếu hướng về: “Thiên nhân hợp nhất”, còn Lão giáo thì chủ trương tuân theo quy luật của tự nhiên, thuận theo tự nhiên, hòa hợp với tự nhiên, đạt đến trạng thái “trời đất vạn vật hòa với ta, vạn vật hòa làm một”.
Nhà Nho vĩ đại Vương Dương Minh của nhà Minh tin rằng con người sống mà biết yêu thương muôn loài: Không chịu đựng được cái chết của chim chóc và sự tàn phá của thảm thực vật. Với tấm lòng nhân hậu như vậy, mọi thứ sẽ mỉm cười với bạn, giúp đỡ bạn và quan tâm đến bạn.
Kính trọng đạo đức
Khổng Tử trong bài phân tích cuối cùng, nói về đạo lý dạy con người cách đối nhân xử thế, có thể tóm gọn trong năm cụm từ: nhân từ, công bình, lịch sự, trí tuệ và đức tin. Mạnh Tử nói: “Trái tim có lòng trắc ẩn, mách bảo cho chúng ta biết phân biệt đúng sai, biết xấu hổ, biết trốn tránh và từ bỏ. Đó là những điều mà một người đạo đức cần phải có.”
Lời nói và việc làm của con người phải phù hợp với chuẩn mực đạo đức, nếu người tốt được hưởng phước thì sinh ra hàng loạt các trạng thái sống đẹp như: giàu có, trí tuệ, sức khỏe, hạnh phúc, có vị trí trong xã hội và được khen ngợi, những người đi lệch chuẩn mực đạo đức là người không tốt. Thiếu đạo đức, mất đức, sẽ giảm bớt phúc khí, đáng lên án, và bị trừng phạt.
Có người nói rằng: “Khi tri thức và đức hạnh thực sự là một điều giống nhau, thì thành tựu của việc học tập phải dựa trên sự tu dưỡng đức hạnh. Nếu bỏ qua đức hạnh, sẽ khó mà đào sâu tri thức”
Đức tính của một người luôn đặt lên hàng đầu. Không có đức thì không thể có tài năng thực sự. Một người chỉ có thể không ngừng củng cố tu dưỡng đạo đức, dù ở trong môi trường phức tạp đến đâu cũng không lạc đường, đồng thời sẽ không ngừng phát triển về tri thức.
Có đức lớn thì sẽ có tài lớn, không đề cao đạo đức, học vấn lông bông thì sinh kiêu ngạo, tự mãn, ích kỷ. Chỉ khi có đạo đức cao, bạn mới được tôn trọng, bạn mới có pháp khí để tự ước thúc được bản thân mình, mới có thể tu dưỡng bản thân, duy trì gia đình, quản lý công việc, và làm cho thế giới hòa bình, an vui.
Kính trọng tổ tiên
Báo hiếu tổ tiên cũng là một truyền thống văn hoá tốt đẹp: đêm giao thừa, thanh minh và các loại lễ hội là những dịp để thờ cúng tổ tiên và những người đi trước đã xây dựng non sông bờ cõi. Mục đích là nhắc nhở thế hệ mai sau tổ tiên là cội nguồn của mỗi con người, không được quên tổ tiên, biết cội nguồn của mình để giữ gìn bền bỉ lâu dài.
Nhân nghĩa, chính trực và hiếu thảo là cốt lõi của đạo lý truyền thống, trong các bia tưởng niệm đều nuôi dưỡng lòng biết ơn và tinh thần trách nhiệm của thế hệ mai sau.
Lý trí trước khó khăn
Nếu tâm không cố ý, thân không động, miệng không nói, là người chân thành, không lừa dối mình, dối người khác, trời khắc ban cho phúc đức. Một người duy trì sự lương thiện, quan tâm đến tự do, và trọng dụng thiên hạ, thường là một người tôn kính thần Phật, tôn trọng thế gian, tôn trọng đạo đức, tôn trọng tổ tiên, tức là người thực sự biết cung kính.
Để trở thành một người như vậy rất khó, nhưng trong cuộc sống này, với niềm khao khát và giữ mục tiêu trong lòng, bằng sự chăm chỉ mỗi ngày, mỗi ngày một chút tiến tới, tích lũy và kiên trì, chắc chắn bạn sẽ có thể làm được.
Kính trọng trong tâm, tu thân, dưỡng tính, nhân cách lành mạnh, chăm chỉ học hành, trong gia đình, hiếu thuận với cha mẹ, kính trọng anh chị em, vợ chồng yêu thương nhau, gia đình vạn sự hưng thịnh. Đến công ty luôn giữ đúng nghĩa vụ, làm việc chăm chỉ và tiến về phía trước, thuận với trời đất, thuận lòng người, mọi sự sẽ an vui.
Theo Vision Times
Hằng Tâm biên dịch