Lão Tử nói: Đạo khả đạo, phi thường đạo. Danh khả danh, phi thường danh

Tư duy sáng suốt của Lão Tử là phi thường, bộc lộ nguyên lý đưa thế giới trở về chân nguyên và nâng tầm cuộc sống, điều này làm cho “ Đạo Đức Kinh” của Ông toả sáng bằng trí tuệ huyền bí.

Đạo được gọi là bản nguyên của vũ trụ này kết quả xảy ra như thế nào? Lão Tử cho chúng ta biết rằng: “Một sinh hai, hai sinh ba, ba sinh vạn vật. Vạn vật mang âm lại ôm dương, khí giao hòa gọi là hòa”. Sự diễn biến của cả vũ trụ chính là khởi đầu dưới tác dụng của Đạo. 

Đạo là bản nguyên của trời đất vạn vật, cũng là phép tắc tối cao của giới tự nhiên và xã hội nhân loại: “Khổng đức chi dung, duy Đạo thị tòng”, nghĩa là: “Hình thái của đức lớn, đều theo Đạo, do Đạo quyết định”, tức là thuận theo tự nhiên và vô vi. 

Thế thì, đã là cội nguồn tổng mà vạn vật vũ trụ sản sinh và phát triển, trong đó có bao gồm sự sản sinh và phát triển của những sinh mệnh trong vũ trụ cao hơn nhân loại không? Thế thì chẳng phải Đạo cũng sinh ra các sinh mệnh ở tầng vũ trụ này, bao gồm cả tầng phép tắc của nhân loại này đó sao? Chẳng phải Đạo cũng chính là phép tắc tối cao quy phạm hành vi đạo đức nhân loại đó sao?

Trí tuệ của Lão Tử nói lên sự khôn ngoan của sự thực hành, con đường trở về nguyên thuỷ. Trong các chương, các câu của tác phẩm kinh điển “ Đạo Đức Kinh”, chúng ta thường thấy trí tuệ tương phản, lấp lánh sáng ngời và hấp dẫn.

Đạo khả đạo, phi thường đạo

Lão Tử giảng: “Đại Đạo to lớn, bao trùm hết thảy, không đâu không có. Vạn vật nhờ Đạo mà sinh ra, thành tựu mà không kể danh tiếng. Yêu quý nuôi dưỡng vạn vật mà không coi là chúa tể, có thể nói là bé nhỏ. Vạn vật quy theo mà không làm chúa tể, có thể nói là rất lớn. Bởi Đạo không tự cho mình là lớn, cho nên mới thành rất lớn”.

Đạo của Đạo Đức Kinh là thiên lý, là lẽ sống của trời đất và con người, trong mắt Lão Tử, thiên lý là “đạo bất biến”. Khi con người đi lạc vào con đường của dục vọng và danh lợi, thì họ phải trở về cái nguyên thủy chân chính, trở về với lối sống ban đầu, lối sống của tự nhiên. 

Vì vậy Lão Tử nói: “Đạo phi thường đạo.” Dựa vào sự thật của thế gian, bạn không thể nhìn thấy “Đạo không đổi”; những phương pháp chính trị và mưu cầu danh lợi, tài lộc và tình yêu của con người đều được nhìn thấy ở Lão Tử. Đó không phải là cách thông thường.

Sự bất biến của Đạo Đức Kinh khác với Đạo của con người. Đó là nguyên lý của vũ trụ và thiên hà này. Kể từ khi tạo ra Thế giới Nguyên thủy, cách thức của tự nhiên đã cấu thành mọi thứ trong vũ trụ, và các quy luật vốn có của nó đã chi phối sự vận động của trời và đất. Đại lộ này là tự nhiên vô hình, xuyên thấu vũ trụ, đối với con người mà nói thì quá sức tưởng tượng, cho nên người thường không thể hiểu được, có thể nói rõ và miêu tả. Lão Tử là bậc thầy của trời đất, để lại cho nhân loại năm nghìn chữ trong “Đạo Đức Kinh”.

Danh khả danh, phi thường danh

Lão Tử nhìn nhận sự tồn tại của con người và vạn vật trên thế giới như thế nào? Ông nói: “Danh khả danh, phi thường danh.” Sự giàu sang, danh vọng được ca tụng trong thiên hạ , công danh thiên hạ không phải là “danh bất hư truyền”, chỉ là phù du chứ không phải vinh hoa phú quý. 

Nhiều người không đồng ý với cái nhìn sâu sắc của Lão Tử về sự giàu có và vô thường của cuộc sống. Họ đăm đăm nhìn vào thế giới đầy trăn trở về sự được và mất, thấm đẫm hận thù thành bại và vướng vào những mâu thuẫn của danh lợi, của cải, danh dự và công danh. 

Lão Tử nói thêm chỉ rõ cái đáng quý của chân Đạo: “Lời của ta cực kỳ dễ hiểu, cực kỳ dễ thực hiện. Nhưng thiên hạ không có người có thể hiểu được, không có người có thể thực hiện được. Lời nói có nguồn gốc, sự việc có chủ (quy luật). 

Mọi người không biết được chân lý là do không dùng chân ngã để nhận thức. Người nhận thức được chân ngã rất hiếm, thế nên người có thể dùng chân ngã để quy phạm tự ngã thì rất đáng quý. Cho nên bậc Thánh nhân khoác áo thô mà lòng ôm ngọc quý”.

Đạo được coi là mẹ của trời đất, tự nhiên chính là căn bản khởi nguồn vạn sự vạn vật

Đạo được coi là mẹ của trời đất, tự nhiên chính là căn bản khởi nguồn vạn sự vạn vật trong vũ trụ. Có nhà nghiên cứu chỉ ra rằng, ‘có’ và ‘không’ là hai trạng thái khi Đạo vận hành, Không là động lực sản sinh trời đất, Có là bản nguyên ban đầu của vạn vật. Do đó Lão Tử cuối cùng nói: “Vạn vật trong thiên hạ sinh ra ở Có, mà Có sinh ra ở Không”.

Nó là cái “hư không” không thể diễn tả bằng con người Trời đất đến từ cái “hư không”, nhưng nó không phải là hư không có thật, từ hư vô, nó nằm ngoài tầm hiểu biết và trí tưởng tượng của con người, và nó nằm ngoài tên gọi. 

Bí ẩn khôn lường giống như câu hỏi mà loài người đến nay vẫn chưa thể trả lời: “Con gà hay quả trứng có trước?” Chúng ta chỉ có thể nói rằng đường đi của trời đất bắt đầu từ cái vô hình và không tên, và chỉ có Tạo hóa mới biết được nguồn gốc của nó.

Chính chữ Đạo thần kỳ này, nhìn mà không thấy, nghe mà không thấy, nắm bắt không được, là thực sự tồn tại chân thực. Lão Tử nói với chúng ta rằng: “Đạo là một vật, lơ mơ lờ mờ. Mơ mơ màng màng, trong đó có hình tượng. Mơ mơ màng màng, trong đó có vạn vật. Sâu thẳm vô minh, trong đó có tinh chất, cái tinh chất đó cực kỳ chân thực, cái tinh chất đó rất đáng tin”.

Sau đó, có con người trên thế giới, và con người có khả năng nhận biết môi trường, và bắt đầu sử dụng các thuật ngữ cụ thể để mô tả trạng thái của sự sống trong vũ trụ, cũng như định nghĩa và gọi tên mọi thứ. 

Đời sau có rất nhiều người coi sách “Lão Tử” là một bộ trước tác triết học vĩ đại, nhưng những người thực sự có duyên lại coi “Lão Tử” là phép tu luyện đắc Đạo, đồng thời theo đó mà tu luyện, đạt được mục đích nhân sinh phản bổn quy chân. 

Đúng như Lão Tử đã nói trong thiên mở đầu: “Đạo khả đạo, phi thường Đạo”, nghĩa là “Đạo mà có thể thuyết nói ra được thì không phải là Đạo vĩnh cửu”. “Đạo” của Lão Tử không phải là “Thường Đạo”. Nhưng ông là người có Đạo thì so với người thế tục đã là khác nhau một trời một vực rồi.

Để người hữu duyên có thể đắc Đạo, để bậc thượng sỹ cuối cùng có thể phản bổn quy chân, Lão Tử đã nói cho mọi người biết hàm nghĩa của Đạo và quan hệ với sự hình thành của vũ trụ, cội nguồn của vạn vật và một loạt các vấn đề làm người như thế nào, làm thế nào phản bổn quy chân trong 5.000 chữ ngắn ngủi. 

Còn luận thuật về các vấn đề khác thì là để lót đường cho mục đích cuối cùng. Để người tu Đạo hiểu rõ phép tắc tu Đạo, Lão Tử còn nhiều lần nói đến bậc Thánh nhân hữu Đạo đối diện với các chủng loại vấn đề đã làm như thế nào, để làm mẫu, làm gương cho mọi người.

Hằng Tâm – Nguồn Epochtimes