Ăn không phải ép, ngủ không quấy khóc – đâu là bí quyết của cha mẹ Pháp khi nuôi dạy con?
Dạy con theo kiểu Pháp là một câu nói thời trẻ chúng tôi hay đùa nhau. Nhưng tới khi bạn tôi thành bà ngoại, được đi sang Pháp thăm con gái sinh con thì điều ngày xưa xem như huyền thoại đã thành câu chuyện thật.
Bạn ấy kể rằng: Khi em bé ra đời, họ cho nó nằm ở một phòng riêng, muốn khóc thì cứ thoải mái mà khóc, tuyệt đối không cho ai dỗ giành hết. Bạn tôi tỏ ra xót cháu, bác sỹ bảo: Mày có bế nó được 24g trong ngày không? Bé mới sinh được mấy ngày mà lót vào xe đẩy đi dạo trong công viên.v.v. Toàn chuyện lạ. Thì ra là người Pháp có cách nuôi con và dạy con khác người Việt khá nhiều.
Không có cảnh thức đêm bế con hay gào thét, quát mắng con trong mỗi bữa ăn, cũng không có cảnh ăn vạ khi không được mẹ mua món đồ chơi yêu thích… Vậy bí quyết của cha mẹ Pháp là gì?
Pamela Druckerman, một nhà báo và cũng là một bà mẹ người Mỹ sinh sống tại Paris đã đúc kết được những trải nghiệm thú vị trong cách nuôi dạy con của cha mẹ Pháp mà mọi bà mẹ có thể học hỏi để nuôi con nhàn tênh và dạy con ngoan ngoãn trong cả giờ ăn, giấc ngủ, ứng xử….
1. Trò chuyện với trẻ sơ sinh
Người Pháp tin rằng, trẻ sơ sinh không phải là những sinh linh vô tri vô giác mà là những con người có lý trí, có thể học hỏi và giao tiếp những gì trẻ đang suy nghĩ hoặc đang cảm nhận. Vì vậy, ngay từ lúc sơ sinh, cha mẹ Pháp đã không ngừng chia sẻ với con mọi chuyện.
Bạn có thể làm gì:
– Quan sát bé yêu của bạn thật kỹ càng trong khoảng thời gian dài để “bắt nhịp” với những gì mà trẻ trải nghiệm, đồng thời học cách nhận biết các dấu hiệu của trẻ. Người Pháp tin rằng, cha mẹ sẽ nhạy cảm hơn thông qua quá trình này và đó là yếu tố quan trọng trong quá trình chăm sóc, nuôi dưỡng con.
– Cư xử lịch sự với bé: không sử dụng giọng điệu lên xuống kiểu chiếu cố và hãy nói những từ như “làm ơn”, “cảm ơn”, ngay cả khi bạn cảm thấy thật kỳ cục khi nói như vậy với một đứa trẻ sơ sinh.
2. Tạo “khoảng dừng” để trẻ học cách ngủ xuyên đêm
Người Pháp quan niệm trẻ sơ sinh sẽ tự mình ngủ trọn giấc đêm tới sáng nếu bạn để con làm điều đó. Ở cuối mỗi chu kỳ ngủ, trẻ sơ sinh có thể tỉnh giấc và khóc – đây là một phần trong quá trình trẻ học kết nối các chu kỳ để hoàn thiện một giấc ngủ xuyên đêm trọn vẹn. Trẻ cũng có thể hoạt động nhiều như đập tay đập chân vào thành cũi nhưng lại không thực sự tỉnh giấc. Người Pháp có xu hướng không lo lắng quá nhiều về việc này.
Bạn có thể làm gì:
– Học cách tạo ra “khoảng dừng”: Khi trẻ sơ sinh đang ngủ bỗng cất tiếng khóc, cha mẹ Pháp sẽ đợi khoảng 5 phút để trẻ có cơ hội tự đưa mình trở lại giấc ngủ mà không cần tới sự trợ giúp của cha mẹ.
– Để trẻ ngủ giấc ngắn ban ngày, không kéo kín rèm phòng ngủ. Như vậy, trẻ có thể hiểu sự khác biệt giữa giấc ngủ ngày và giấc ngủ đêm.
– Trò chuyện với trẻ về lý do tại sao mọi người cần ngủ vào buổi tối. Nói với trẻ bạn cảm thấy tự tin thế nào vào khả năng học cách ngủ xuyên đêm của con.
3. Không có thức ăn cho trẻ em, cũng không có đồ ăn vặt
Trẻ em Pháp nổi tiếng với kỹ năng ăn uống lành mạnh và không ngại thử đồ ăn mới, chúng không coi rau củ như kẻ thù ngoài hành tinh chứa đầy độc tố. Cha mẹ Pháp cho con ăn các loại thức ăn mà người lớn ăn hàng ngày. Trường học và các điểm trông trẻ cũng vậy.
Ngoài việc cho trẻ ăn cùng loại thức ăn với mình, cha mẹ Pháp cũng cho trẻ ăn 3 bữa như người lớn và chỉ có thêm 1 bữa ăn nhẹ vào buổi chiều. Không có nhiều kẹo ngọt hay đồ ăn vặt khác và trẻ em Pháp không có xu hướng phàn nàn về chuyện này.
Bạn có thể làm gì:
– Ngay khi con bạn sẵn sàng ăn dặm, hãy bắt đầu bằng những món rau nhiều màu sắc và hương vị thay vì ngũ cốc nghiền nhuyễn. Người Pháp tin rằng để có được khẩu vị tinh tế, phải bắt đầu ngay từ khi còn nhỏ xíu.
– Cùng lúc đó, hãy cho trẻ một thời khóa biểu ăn uống giống như thời khóa biểu của cả gia đình thay vì cho trẻ ăn theo nhu cầu. Việc này có thể đầy thử thách bởi thường các cha mẹ hiện nay hay cho trẻ ăn theo nhu cầu.
– Loại bỏ toàn bộ đồ ăn vặt, ngoại trừ một món ăn nhẹ vào bữa xế. Việc này sẽ dạy trẻ về sự kiên nhẫn và tinh thần tự kiểm soát bản thân. Và trẻ sẽ đói hơn khi tới giờ ăn bữa chính. Những đứa trẻ bị đói sẽ ăn uống ngon miệng và tập trung hơn nhiều.
– Bao giờ cũng cho trẻ ăn rau trước, khi trẻ thấy đói nhất. Nhờ đó sẽ không phải tùy chỉnh thực đơn cho cả nhà, mọi người đều ăn giống nhau.
– Trẻ không phải ăn bất cứ thứ gì nếu không thích. Nhưng trẻ phải thử mọi thứ có trên bàn ăn. Chú ý vào những thứ mà trẻ không thích và lại giới thiệu món đó vào một bữa khác với cách chế biến khác.
– Trò chuyện với trẻ về những hương vị đặc biệt và kết cấu cụ thể của thực phẩm, so sánh chúng với những loại khác. Việc này giúp trẻ hiểu rõ hơn tại sao mình lại thích hay không thích thứ gì đó và có thể làm dấy lên sự tò mò của trẻ đối với những thực phẩm khác.
– Không hành hạ trẻ. Người Pháp không kéo dài thời gian ăn hay tìm đủ mọi cách để ép trẻ ăn mà để ép trẻ ăn mà thường chỉ kết thúc sau 20 phút.
4.Trẻ ngoan nhờ cha mẹ biết trì hoãn cảm giác được thỏa mãn
Ngay từ nhỏ, người Pháp đã dạy trẻ cách đối diện với sự bực bội, khó chịu và trì hoãn cảm giác được thỏa mãn của trẻ. Nhờ vậy, trẻ em Pháp được đánh giá cao ở tính kiên nhẫn, bình tĩnh.
Bạn có thể làm gì?
– Không đáp ứng mọi thứ vào khoảnh khắc mà trẻ “cần” bạn. Bình tĩnh giải thích rằng bạn cần nấu xong bữa sáng đã, hoàn tất việc gửi một e-mail, đánh răng hay bất cứ việc gì trước khi bạn có thể chiêm ngưỡng bức vẽ mới nhất của con về một chú chó.
– Không để trẻ ngắt lời và làm phiền bạn; cũng không ngắt lời và làm phiền trẻ. Nếu bạn nói với con rằng bạn sẽ ở bên con một lúc, hãy giữ đúng lời hứa và thực hiện bằng sự lịch thiệp tương tự.
– Đặt kỳ vọng cao vào khả năng tự kiểm soát bản thân của trẻ. Dạy trẻ cách có được món đồ chơi yêu thích mà không phải lục lọi, sục sạo cả phòng chơi và không ngừng thể hiện với trẻ rằng, bạn hoàn toàn tin trẻ có thể làm như vậy mọi lúc mọi nơi.
– Không để trẻ nghĩ rằng mình là trung tâm vũ trụ (cho dù trẻ đúng là trung tâm vũ trụ của bạn).
Nguồn: Fatherly
Nhung Nguyễn