Văn Hóa

Thông minh nhỏ không làm nên trí tuệ lớn

By Đăng Dũng

July 24, 2020

“Thông minh nhỏ không làm nên trí tuệ lớn, tính toán nhỏ cũng không xứng là thông minh”. (Lão Tử)

Trên mạng cộng động mạng đã từng lan truyền một bức tranh biếm họa. Trên đường đời, ai cũng vác một cây thập giá khó khăn tiến về phía trước. Có một người cảm thấy rất mệt, trong lòng thầm nói: “Thượng Đế, tôi quá mệt mỏi rồi, hãy giúp tôi phá bỏ cây thập giá đi”. Cây thập giá lập tức được cắt gọt bớt cho nhỏ lại, anh ta cảm thấy thoải mái hơn bao giờ hết, tiếp tục tiến về phía trước.

Không lâu sau anh ta lại cảm thấy vô cùng mệt mỏi, anh ta lại xin cắt bỏ đi một phần của cây thập giá, cứ như thế cây thập giá càng lúc càng nhỏ, anh ta cảm thấy vô cùng nhẹ nhàng, anh ta cảm thấy rất thoải mái và cứ thế bước đi tự do.

Đột nhiên trước mặt anh ta xuất hiện một vực thẳm rất dài và rất sâu. Lúc này, những người khác liền lấy cây thánh giá trên lưng xuống, làm cầu bắc qua vực và qua bờ bên kia một cách dễ dàng, nhưng cây thánh giá của anh ta quá nhỏ, không thể làm thành cầu, anh ta chỉ đành mãi mãi đứng một bên bờ vực thở dài.

Lão Tử nói: “Thông minh nhỏ không làm nên trí tuệ lớn, tính toán nhỏ cũng không xứng là thông minh”. Giở chút khéo léo ra, tất nhiên là có thể đi nhanh hơn người khác, nhưng trên thực tế, nền móng và tâm thái ắt sẽ không ổn định vững vàng, dẫn đến thành công trong tương lai bị giới hạn, cuối cùng tụt về người tầm thường.

Các chuyên gia, người thành công hay đơn giản chỉ là người chuyên tâm về một điều gì đó đều sẽ hiểu sự thiết thực là rất quan trọng. Mọi thứ không phải ngẫu nhiên là có, mà chúng đều có một cơ chế nhất định. Muốn nắm vững nó cũng không phải một chốc một lát đã thành đạo, mà cần từng bước từng bước rất chắc chắn. Song hành với chúng là quá trình trưởng thành trong tâm thái của bản thân khi phải liên tục đối mặt với những trắc trở khác nhau để đạt được một điều gì đó.

Không phải thực tài thì rất khó thi triển. Nắm không vững thì giữ không được lâu, kiến thức, trí thức đều như vậy. Người thực sự sáng suốt không bao giờ chỉ một mực hấp tấp lựa chọn đi con đường tắt, dốc hết mưu tính của mình, mà sẽ lựa chọn trầm tĩnh lại, cần cù gắng sức học tập.

Có một câu chuyện như sau:

Một người lái buôn, từ biển đánh lừa chở một bao đầy muối đi về nhà, đến một khúc sông cạn có thể đi qua. Trước đây họ đã đi qua khúc sông này nhiều lần bình an vô sự, nhưng lần này, khi mới đi được đến giữa sông, con lừa bỗng trượt chân và té xuống nước.

Khi người lái buôn cuối cùng đã vực được lừa đứng dậy, phần lớn số muối đã bị tan vào nước. Sung sướng vì đã nhẹ hẳn với món hàng trên lưng, con lừa hớn hở đi nốt đoạn đường về nhà.

Hôm sau, người lái buôn lại bắt lừa đi chở muối một lần nữa. Trên đường đi, con lừa bỗng nhớ đến sự việc xảy ra ngày hôm trước. Nên tại chỗ cạn đi qua sông, nó liền cố ý té xuống, và một lần nữa lại thoát được phần lớn món hàng nặng nề đè trên lưng nó.

Người lái buôn giận dữ lập tức quay lưng đánh lừa trở lại biển, chất lên lưng lừa hai bao bọt biển thật to. Đến khúc sông cạn, con lừa lại một lần nữa, cố ý té xuống. Nhưng khi nó cố sức gượng dậy, nó hết sức buồn phiền lê từng bước một về nhà với món hàng trên lưng thấm nước nặng gấp mười lần bình thường trước đây.

Người trí tuệ có cái nhìn đại cục, không vì lợi ích cá nhân. Người trí tuệ có cái nhìn dài hạn, không vì chút lợi ích trước mắt.

Người trí tuệ chú trọng căn bản, không chỉ tập trung vào kết quả. Người trí tuệ đi con đường ngay chính, không dùng chút tiểu xảo mà đánh mất căn cơ.

Người trí tuệ cầu mình, không lười biếng và tìm người dựa dẫm. Người trí tuệ sống có nhân phẩm, không vì danh lợi mà đánh mất tôn nghiêm.

Người trí tuệ hiểu mình, không viển vông mà theo đuổi hão huyền. Người trí tuệ có dũng khí đối mặt chính mình, không vì sĩ diện hay cái tôi mà cố chấp không đổi.

Vốn dĩ người ta lạm dụng trí khôn vào việc lắt léo cũng bởi bản thân chưa có một tư tưởng đúng đắn để chỉ đạo. Trong cuộc sống, có những sẽ không được thuận buồm xuôi gió, sẽ có những lúc bế tắc, u ám, khi đó có thể chúng ta bị đẩy vào giữa ngã rẽ phải tự lựa chọn. Quyết định ở mỗi người, nhưng hãy nhớ rằng: không có lối tắt trong cuộc sống, tính toán trục lợi cuối cùng cũng chỉ nhận được bi ai.

Biên dịch theo Soundofhope