Nhạc khúc Cao sơn lưu thủy được sáng tác ra trong hoàn cảnh nào?
Vào thời xuân thu, có một người tên là Du Bá Nha theo Thành Liên tiên sinh học đàn. Chỉ một thời gian ngắn, Bá Nha đã thành thục các ngón đàn, nhưng thầy của cậu vẫn cho rằng Bá Nha biểu diễn chưa đủ cảm động lòng người mà chỉ đánh lên những âm thanh theo một giai điệu nhất định mà thôi. Tiếng đàn của Bá Nha thiếu đi một thứ gọi là “Thần vận” nên chưa thể khiến người nghe đồng cảm.
Một hôm, Thành Liên tiên sinh nói với Bá Nha:
– Sư phụ của ta tên là Phương Tử Xuân, sống ở biển đông. Ông ấy biết cách bồi dưỡng cảm ngộ của một con người, ta sẽ dẫn con đến gặp ông ấy để học hỏi, nhờ đó con có thể nâng cao khả năng của mình rất nhiều.
Thế rồi hai thầy trò chuẩn bị lương thực, thuê một con thuyền nhỏ và cùng nhau ra biển. Khi đến núi Bồng Lai trên biển đông, Thành Liên tiên sinh nói với Bá Nha:
– Con hãy ở đây luyện đàn, để ta đi tìm sư phụ
Nói xong ông chèo thuyền ra xa. Mười ngày sau, Thành Liên tiên sinh vẫn chưa quay lại, Bá Nha chờ một mình trên đảo, cảm thấy cô đơn giữa thiên nhiên rộng lớn, hàng ngày ngoài luyện đàn ra thì chỉ đứng ngóng về phía xa. Trước mặt là biển xanh mênh mông, sóng vỗ ì ầm; quay đầu nhìn lại là rừng cây xanh mướt, tiếng chim hót líu lo vang lên không ngừng. Những âm thanh sống động và trong trẻo của tự nhiên khiến Bá Nha cảm thấy tinh thần sảng khoái, bay bổng hẳn lên. Bỗng nhiên Bá Nha có cảm hứng muốn gảy đàn, dồn hết tâm tư vào bản nhạc, trong một thời gian ngắn đã sáng tác ra được nhạc khúc Cao sơn lưu thủy nổi tiếng.
Không lâu sau, Thành Liên tiên sinh chèo thuyền tới đảo. Nghe tiếng đàn thanh thoát tinh thuần giống như thiên nhiên đã được hoàn vào bản nhạc của Bá Nha, ông vui mừng nói:
– Bây giờ con đã trở thành người chơi đàn giỏi nhất thiên hạ rồi đấy, con hãy đi đi.
Bá Nha vô cùng kinh ngạc, thì ra tiếng sóng vỗ, tiếng chim hót, cảnh thiên nhiên và sự tĩnh lặng của nội tâm chính là người thầy giỏi nhất của mình. Sau đó Bá Nha không ngừng tích lũy kinh nghiệm của mình, vẫn khiêm tốn học hỏi. Sau này trở thành nghệ sỹ cổ cầm nổi tiếng nhất Trung Quốc thời đó.
Thông Lộ sưu tầm