Caffein: Tốt hay xấu cho sức khỏe?

Uống Cà phê là một thói quen buổi sáng phổ biến đối với nhiều người trưởng thành, họ nói rằng uống cà phê giúp họ tỉnh táo và tràn đầy năng lượng hơn mỗi sáng. Trong khi có nhiều nghiên cứu cho thấy lợi ích về sức khỏe của cà phê thì một số nghiên cứu khác lại chỉ ra những tác dụng tiêu cực của nó.

Caffein là một chất tác động lên thần kinh có mức độ phổ biến đứng thứ hai – chỉ sau đường. Nó được nhắc đến như một chất gây nghiện được sử dụng rộng rãi. Xem xét những ưu và nhược điểm sau đây có thể giúp bạn đưa ra quyết định của mình về việc có nên uống hay không và nên uống bao nhiêu để tốt cho sức khỏe của mình.

Tuổi thọ

Một nghiên cứu lớn ở Châu Âu và Mỹ phân tích dữ liệu về sức khỏe và thói quen uống cà phê cho thấy uống 1 đến 3 cốc cà phê mỗi ngày có thể giảm nguy cơ tử vong 12 đến 18%. Nghiên cứu này tin rằng các chất chống oxy hóa chứa trong cà phê đã tạo ra lợi ích này. Trong khi đó, một số nghiên cứu nhỏ hơn lại cho thấy uống cà phê có thể làm tăng nguy cơ tử vong. Mặc dù nhiều người cảm thấy hạnh phúc khi uống cà phê vào mỗi sáng nhưng nó có thể có những tác dụng phụ tiêu cực

Một nghiên cứu được tiến hàng bởi Bác sỹ Lueio Mos cho thấy uống cà phê dẫn đến tăng nguy cơ đau tim ở người trẻ có tiền sử tăng huyết áp mức độ vừa, với một lượng vừa phải sẽ tăng nguy cơ gấp 3 lần. Một nghiên cứu hợp tác với Mayo Clinic chỉ ra rằng uống hơn 4 cốc cà phê mỗi ngày có liên quan đến chết sớm, làm tăng 21% tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân ở những người đàn ông uống hơn 32 fl oz( khoảng 4 cốc) cà phê mỗi ngày.

Một nghiên cứu khác được đăng tải trên American Journal of Clinical Nutrition xác định rằng uống lượng lớn cà phê có liên quan  với tăng nhẹ nguy cơ bệnh tim mạch. Kết luận này được củng cố bởi 1 nghiên cứu khác tại Úc, nó cũng nhận định rằng những người uống nhiều hơn 6 cốc mỗi ngày sẽ có nguy cơ đối mặt với một sức khỏe kém, đi kèm với chất lượng cuộc sống thấp và có thể tăng tỷ lệ tử vong.

Stress

Nhều nhà khoa học nói với chúng ta rằng cà phê giúp giảm căng thẳng bằng cách kích hoạt “hormon hạnh phúc”, dopamin. Vì Caffein kích thích hệ thần kinh trung ương, nó kích thích não bộ giải phóng nhiều dopamin hơn, khiến chúng ta cảm thấy hạnh phúc hơn. Nhưng đồng thời, tiêu thụ Caffein có thể dẫn đến tăng lo âu, trầm cảm và cần đến thuốc chống lo âu.

Một ngiên cứu thực hiện bởi American Psychological Association cho thấy caffein là nguyên nhân làm tăng lo âu, trầm cảm và tức giận. Theo Caffeine Informer, điều này chủ yếu xảy ra ở những cá nhân có biến dị di truyền nhẹ ở thụ thể adenosin, nó không chỉ quyết định khả năng giúp tỉnh táo của cà phê mà còn quyết định đến mức độ cảm giác lo âu ở từng cá nhân. Họ khuyến nghị rằng những ai từng cảm thấy lo lắng và không có thói quen uống cà phê thường xuyên thì nên không nên dùng caffein.

Neurology magazine  cũng thông báo Caffein có thể gây đau đầu. Nghiên cứu của họ chỉ ra rằng trong khi những người không dùng Caffein có từ 2 đến 104 ngày đau đầu mỗi năm thì người dùng Cafein có đến 180 ngày hoặc hơn mỗi năm. Nghiên cứu họ bao gồm cả những người tiêu thụ cafein  như uống cà phê hay những người uống thuốc chứa caffein. Cafein thường được kê đơn để điều trị bệnh đau nửa đầu hoặc đau đầu gây ra bởi stress, nhưng điều khiến caffein có tác dụng làm giảm đau cũng có thể gây ra đau đầu. Trong khi cafein giúp giảm viêm bằng cách co các mạch máu xung quanh não,thì khi mạch máu lại giãn nở, sưng lên- cơn đau quay trở lại, điều đó có thể khiến bệnh nhân bị phụ thuộc caffein để giảm đau.

Hiệu suất làm việc

Việc Cafein giúp tăng cường độ tập trung đã được công nhận rộng rãi, và 1 nghiên cứu của Đại học Johns Hopkins cũng chứng minh rằng cafein có thể làm tăng trí nhớ dài hạn cho người sử  dụng. Một thử nghiệm trí nhớ đã được tiến hành trong đó những người tham gia được xem 1 loạt hình ảnh. Với 200mg cafein ( lượng gần đúng có trong 16 oz cà phê), những người tham dự đã có khả năng phân biệt được những bức ảnh tương tự nhau 1 cách chính xác hơn.

Tuy nhiên, theo  National Library of Science đã đăng tải 1 kết luận cuối cùng dựa trên một lương lớn các thí nghiệm. Họ tuyên bố: “Caffein tạo điều kiện cho những bài tập mà thông tin đã được trình bày 1 cách thụ động, còn những bài tập mà các tài liệu cần được học tập 1 cách chủ động thì caffein không có tác dụng. Nó giúp tăng hiệu suất các công việc liên quan đến trí nhớ ở một mức độ nhất định, còn những công việc cần phụ thuộc nhiều vào trí nhớ thì caffeine lại làm giảm hiệu suất và dường như nó chỉ cải thiện khả năng ghi nhớ khi chúng ta không được tỉnh táo hoàn toàn. Tuy nhiên hầu hết các nghiên cứu này được thực hiện dựa trên thời gian phản ứng, nó liên quan đến trí nhớ ngắn hạn. Và uống cafein dường như không ảnh hưởng đến trí nhớ dài hạn.”

Sức khỏe phụ nữ

Mặc dù chỉ có rất ít lợi ích của cà phê là liên quan đến giới tính, nhưng theo Heart.org, thói quen uống cà phê có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh mạch vành ở phụ nữ. Tuy nhiên, National Institutes of Health đã cảnh báo rằng phụ nữ không nên uống cà phê vì nó liên quan đến sảy thai. Một bài báo năm 2016 nói rằng: “ Một phụ nữ có khả năng sảy thai nếu cô ấy và bạn đời uống nhiều hơn 2 đồ uống chứa cafein mỗi ngày trong những tuần trước khi mang thai. Tương tự, phụ nữ nếu uống nhiều hơn 2 đồ uống chứa caffein mỗi ngày trong 7 tuần đầu tiên của thai kỳ cũng làm tăng nguy cơ sảy thai”

Cafein dường như cũng ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Theo Caffeine Informer, những phụ nữ hay uống cà phê hoặc nước tăng lực giảm 27% khả năng sinh sản. Khả năng sinh sản đàn ông cũng được nghiên cứu và kết quả cho thấy những người đàn ông tiêu thụ cafein ở dạng Coca cola giảm 30% số lượng tinh trùng. Đồng thời cũng không có sự khác biệt giữa những người tiêu thụ cafein từ trà hay cà phê.

Theo Journal of the National Cancer Institute phát hiện rằng bệnh xơ nang vú có liên quan tích cực đến việc tiêu thụ caffein trung bình hàng ngày. Những phụ nữ tiêu thụ 31–250 mg caffein/ngày (tương đương với 1/3 cốc đến 2 cốc rưỡi cà phê) có tỷ lệ mắc bệnh tăng gấp 1,5 lần, trong khi những phụ nữ uống trên 500 mg/ngày có tỷ lệ mắc bệnh tăng lên 2,3 lần.

Phải làm gì

Rất có thể bạn là 1 người nghiện cà phê. Và sau khi đọc bài viết này, phải chăng bạn có mong muốn giảm bớt hoặc dừng lại việc uống cà phê bởi không lường trước được lợi ích của nó? Trong khi hơn 1 nửa những người trưởng thành đều uống cà phê mỗi ngày, số còn lại cũng không được quản lý. Đi bộ nhanh, bài tập giãn cơ hay thiền định, hoặc uống sinh tố chứa nhiều vitamin là những cách khác nhau để giúp bạn tỉnh táo và bắt đầu ngày mới. Lợi ích của các chất chống oxy hóa và các chất có lợi khác có trong cà phê cũng có thể được tìm thấy trong các loại thực phẩm khác. Các loại quả mọng và lá màu xanh, đặc biệt là các loại rau trồng tự nhiên là những thực phẩm tăng cường sức khỏe tuyệt vời.

Nếu bạn có ý định từ bỏ cà phê, bạn cần biết rằng, giống như một loại thuốc gây nghiện, tiêu thụ caffein có thể dẫn đến chứng nghiện caffein. Trạng thái say này gây ra bởi tiêu thụ quá nhiều caffein, có thể thể hiện ra nhiều triệu chứng khó chịu cả về thể chất và tinh thần. Khi nghiện caffein, cũng giống như nghiện rượu hay nghiện các loại thuốc ma túy, người ta sẽ trải qua triệu chứng cai nếu dừng thuốc. Những triệu chứng này sẽ giảm dần khi cơn nghiện qua đi. Với chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng, thường xuyên hoạt động ngoài trời, có 1 giấc ngủ tốt, bạn có thể tỉnh táo, không stress, khỏe mạnh và thông minh mà không phải là nô lệ của chất kích thích.

Trong khi chúng ta thích biện hộ cho những thói quen và thói nghiện củ a mình bằng cách nhấn mạnh những mặt tích cực, nhưng đồng xu nào cũng có hai mặt. Sự điều độ là chìa khóa nếu bạn muốn tận hưởng lợi ích và tránh những tác dụng phụ tiêu cực của cà phê. Giống như Trường Đại học Y Harvard đã viết trong trong chuyên mục lá thư sức khỏe của họ về cà phê : “Có thể nói 1 điều rằng  cà phê có thể tốt cho bạn, và rằng nó quá tốt cho bạn đến mức việc uống nó nên được khuyến khích. Và chúng tôi chưa nằm trong số đó.”

Nguồn: Vision Times

Thảo Nguyên biên tập