Từ xưa đến nay, loài người hễ nói đến những dịch bệnh trên phạm vi thế giới hoặc dịch bệnh hủy diệt văn minh nhân loại là biến sắc như nói đến cọp dữ, bởi vì những bệnh dịch đó rất thê thảm: xảy ra nhanh, tử vong nhiều, lây nhiễm mạnh, không thể khống chế được… giống như bóng ma vô hình, đó chính là nguyên nhân căn bản khiến nhân loại khiếp sợ dịch bệnh…
Lịch sử cho thấy, không chỉ ở Phương Đông mà phương Tây cũng đã từng xuất hiện những đại dịch vô cùng đáng sợ, nó có thể báo trước một sự thay triều đổi đại hoặc cảnh báo về sự bại hoại về đạo đức trong xã hội đương thời…
1. Đại dịch La Mã cổ đại: Thần trừng phạt và đế quốc La Mã vỡ mộng phục hưng
Trong khoảng thời gian từ năm 56 đến năm 565, La Mã đã xảy ra 4 lần đại dịch, số người chết nhiều đến nỗi đế quốc La Mã hùng mạnh từ cường thịnh trở thành suy yếu.
Ba lần dịch bệnh đầu tiên xảy ra vào thời kỳ thống trị của Nero năm 65, thời kỳ thống trị của Marcus Aurelius từ năm 164 đến năm 180, và thời kỳ thống trị của Gaius Claudius năm 250 đến năm 270. Chính trong thời gian hơn 200 năm này là thời kỳ Cơ Đốc giáo bị các Hoàng đế La Mã bức hại nghiêm trọng.
Chúa Jesus bị lãnh tụ Do Thái giáo vu tội “mưu phản” và đóng đinh lên giá chữ thập. Aurelius đã cắt đầu, chân tay của vô số tín đồ Cơ đốc giáo rồi treo khắp các phố. Để kích động cuộc bức hại, các học giả La Mã đã bịa đặt ra lời dối trá rằng các tín đồ Cơ Đốc uống máu trẻ em. Do đó các học giả Cơ Đốc phổ biến cho rằng, ba lần đại dịch là sự trừng phạt nghiêm khắc của Thần đối với việc người La Mã bức hại Cơ Đốc giáo. Ba Hoàng đế đã từng hạ lệnh bức hại các tín đồ Cơ Đốc giáo đều bị báo ứng, bị lây bệnh trong các đợt đại dịch mà chết.
Đại dịch bệnh lần thứ tư ở La Mã là bệnh dịch hạch xảy ra vào thời kỳ thống trị của Justinianus năm 541, sử sách gọi là “Dịch hạch Justinianus”. Đây cũng là lần đại dịch hạch đầu tiên trong 3 lần đại dịch hạch trong lịch sử thế giới. Theo ghi chép của nhà văn Procopius, thời cao điểm, Byzantine (Tên gọi khác của Đế quốc La Mã) mỗi ngày chết 16.000 người, “tất cả các cư dân đều giống như những quả nho xinh đẹp bị vắt kiệt nước, bị xé nát một cách tàn nhẫn”.
Nhà sử học John miêu tả: “Mọi người đang trò chuyện với nhau, đột nhiên họ bắt đầu lắc lư, sau đó đổ gục xuống phố hay trong nhà. Một người tay đang cầm dụng cụ, đang ngồi đó làm đồ thủ công mỹ nghệ, cũng có thể anh ta đột nhiên ngã ngửa ra, linh hồn rời cơ thể. Một người đang mua nhu yếu phẩm trong chợ, khi anh ta đang mặc cả hoặc đếm tiền thì cái chết đột nhiên ập đến người mua hoặc với người bán, hàng hóa và tiền vẫn còn ở giữa nhưng không có người mua hoặc người bán nào đi nhặt lấy!…”
Người bệnh dịch hạch thường có biểu hiện sốt cao, bẹn, nách và cổ nổi hạch lớn, sau khi chết da thường màu tím, có nốt đen nên được gọi là “bệnh cái chết đen”. Các học giả đời sau nói, tỷ lệ tử vong ở Byzantine lên đến 75%. “Họ chết như những con ruồi. Thân thể người chết chất đống, người gần chết ở trên phố lăn lộn khắp nơi”; và: “Ở Byzantine hoàn toàn không nhìn thấy người nào mặc quan phục, nhất là sau khi Hoàng đế cũng lây bệnh. Dịch bệnh khiến trên phố hiếm thấy người đi lại, đôi khi cũng thấy có người xuất hiện, nhưng anh ta nhất định là sẽ kéo một thi thể đi ra”.
Rất nhiều các học giả Cơ Đốc giáo cho rằng, mấy đợt tai nạn này là “sự trừng phạt của Thượng Đế đối với tội ác của nhân loại”. Có nhà nghiên cứu ước tính, dịch bệnh này có thể khiến 25 triệu người trên bờ biển Địa Trung Hải tử vong.
Trước khi dịch bệnh giáng xuống, cuộc chinh phục của Justinianus lên đến cao trào. Ông ta ôm giấc mộng phục hưng Đế quốc La Mã, ông hoàn toàn không hề ngờ rằng giấc mơ của ông chỉ còn là sự đối diện với đợt đại dịch của bệnh dịch hạch tàn nhẫn quét qua La Mã. Từ đó sức ảnh hưởng của La Mã đối với văn minh châu Âu bị gục ngã không thể gượng lên nổi nữa.
Tuy nhiên cũng vào thời đó, có rất nhiều tín đồ Cơ Đốc giáo đã không sợ sinh tử, trong đại dịch đã dốc hết sức giúp đỡ những người mắc bệnh, họ cầu xin Thượng Đế giúp người bệnh, ở cùng với người bệnh, tiếp xúc thân mật, giúp họ thanh lý thi thể người nhà. Do sự nỗ lực của các tín đồ nên Cơ Đốc giáo đã rất nhanh chóng giành được danh tiếng cao ở Byzantine, từ đó đón nhận thời kỳ toàn thịnh của Cơ Đốc giáo sau khi giải trừ bức hại.
2. Bệnh cái chết đen châu Âu: Sự trừng phạt của Thượng Đế
Đại dịch về bệnh dịch hạch được coi là lớn thứ 2 trong lịch sử thế giới chính là bệnh “cái chết đen” ở châu Âu kéo dài mấy trăm năm. Bắt đầu từ những năm 40 thế kỷ 14, dần dần lan ra khắp châu Âu.
Đợt dịch hạch này gây ra cái chết cho khoảng 75 triệu người ở châu Âu, từ Venice đến Tây Ban Nha, Syria, Hy Lạp, Anh, Pháp, rồi đến Nga, dường như không có nước nào may mắn thoát khỏi. Dân số nước Anh và Pháp ở thế kỷ 14, 15 dường như giảm một nửa, mất mát này cao hơn rất nhiều tổng số người tử vong trong 100 năm chiến tranh Anh – Pháp.
Tu sĩ Mike từng ghi chép rằng: “Ngày người mắc bệnh phát bệnh, mụn nước và mụn xuất hiện ở cánh tay, đùi và cổ. Người bệnh rất yếu, chịu đủ vật vã, chỉ có thể nằm trên giường… Đến ngày thứ tư, lại một cô hồn thăng thiên”.
Ông còn viết rằng: “Nếu có người nhiễm bệnh mà chết, thế thì tất cả những người đã thăm người đó, buôn bán với người đó, thậm chí người khiêng người đó ra mộ cũng đều rất nhanh chóng tiếp bước chân người đó”.
Dịch bệnh khiến toàn bộ châu Âu dường như rơi vào ngày tận thế. Mọi người trong những ngày tận thế này thì trong tâm mỗi người có sự lựa chọn riêng. Có người hành lạc, có người cầu khẩn Thượng Đế, có người xa tránh thế nhân, có người kiên cường chống lại dịch bệnh và giúp đỡ người khác.
Nhà truyền giáo Hilliac đã báo cáo giáo hoàng rằng: “Hình tượng kỳ lạ trên không trung là điềm báo đại dịch xảy ra. Một giờ chiều ngày 20 tháng 3 năm 1345, ba hành tinh hội tụ ở chòm sao Bảo Bình. Đây là dấu hiệu chết chóc…”;
Việc này hoàn toàn trùng khớp với luận đoán của nhà chiêm tinh học Jeffery: Năm 1315 và năm 1337 sẽ lần lượt xuất hiện sao chổi. Năm 1325 sẽ xuất hiện sao Mộc và sao Thổ gặp nhau, đều là dự báo đối với bệnh cái chết đen.
Vì vậy đương thời rất nhiều người tin rằng tội ác của nhân loại chồng chất, tội cũ chưa chuộc được thì tội mới lại tăng thêm. Bệnh cái chết đen là sự trừng phạt của Thượng Đế đối với nhân loại.
Nhưng những người đang trong kinh sợ lại không thể trầm tĩnh suy nghĩ những lỗi lầm của nhân loại rốt cuộc tại vì đâu, mà là chạy sang một cực đoan khác, phong trào đánh roi bắt đầu dấy lên, mọi người dùng roi ra sức đánh bản thân, với hy vọng giảm thiểu tội lỗi của mình, để được Thượng Đế khoan thứ và thoát khỏi dịch bệnh.
Đó không phải là điều Thượng Đế cần, hơn nữa lại không có tác dụng gì đối với khống chế dịch bệnh. Giáo hội thời Trung cổ đã bước quá nhiều vào hình thức và chính trị. Trong đại dịch cái chết đen ở châu Âu, những giáo sĩ còn đang mải chạy thoát mạng, so với các tín đồ thời kỳ đại dịch bệnh dịch hạch Justinianus thì các giáo sĩ đã rời xa kỳ vọng của Thượng Đế… ngày càng xa.
Nhung Nguyễn biên tập
Nguồn: Chuyển cổ Phật Gia