Cha mẹ cần tạo cho con 6 thói quen của những đứa trẻ ưu tú
Trong “Giới Tử Thư” của Gia Cát Lượng có viết: “Gieo thói quen gặt tính cách” mà tính cách là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên số phận của mỗi người. Cổ nhân có câu: “Phu học tu tĩnh dã, tài tu học dã, phi học vô dĩ nghiễm tài, phi chí vô dĩ thành học”, dịch nghĩa: ‘Học phải tĩnh tâm, muốn thành tài phải học; không học, tài chẳng rộng; không chí, học chẳng thành’.
Học tập là con đường phải đi qua để một đứa trẻ có thể thành tài. Những đứa trẻ thực sự ưu tú, tư chất và tính cách tuyệt đối không thể tùy tiện mà có thể dưỡng thành. Chúng thực sự cần các bậc phụ huynh phải lao tâm khổ tứ. Dưới đây là 6 loại thói quen cha mẹ nên cố gắng nỗ lực gây dựng bồi dưỡng để một đứa trẻ có thể trở thành những đứa trẻ ưu tú.
Hiếu học là gốc rễ của hoàn thiện bản thân
Trong “Luận Ngữ – Quý thị” có nói: “Sinh ra mà đã biết là bậc trên; học rồi mới biết, là bậc thứ; gặp cảnh khốn rồi mới chịu học, lại còn thấp hơn nữa. Thấp nhất là gặp cảnh khốn rồi mà vẫn không chịu học” . Nguyên văn: “Sinh nhi tri chi giả, thượng dã; học nhi tri chi giả, thứ dã; khốn nhi học chi, hựu kỳ thứ dã; khốn nhi bất học, dân tư vi hạ hĩ” . Qua đây có thể thấy tầm quan trọng của việc học trong cuộc sống.
Cả giáo dục gia đình và giáo dục nhà trường chỉ có thể duy trì trong một khoảng thời gian. Việc học không chỉ là học trên sách vở. “Học phải tĩnh tâm, thành tài phải học. Không học, tài chẳng rộng; không chí, học chẳng thành”. Gia Cát Lượng cũng nói với chúng ta, hai điều kiện quan trọng để học: Lập chí và bình tĩnh.
Học tập không phải là việc dễ dàng, nhiều trẻ rất dễ do dự, bỏ cuộc giữa chừng. Cần lập chí để kiên định học tập thực hiện ý định của mình. Hơn nữa lại cần bình tĩnh, nguyên nhân là bởi chỉ có trầm tĩnh, mới có thể thực sự hiểu sâu, tránh những thứ bề mặt phù du, làm việc mà không dụng công, đặt tâm vào đó.
Biết hổ thẹn là biểu hiện tính cách tốt
“Lễ Ký. Trung Dung” nói: “Tri sỉ cận hồ dũng” nghĩa là: Biết xấu hổ thì sẽ đến gần sự dũng cảm. Mạnh Tử cũng nói: “Tu ác chi tâm, nghĩa chi đoan dã” nghĩa là: Lòng biết hổ thẹn là đầu mối của đức nghĩa”.
Biết hổ thẹn là biểu hiện của tính cách hoàn hảo của một người. Nếu thiếu cảm giác hổ thẹn, xấu hổ là biểu hiện của sự thiếu hụt về tính cách.
Cảm thấy xấu hổ về hành vi xấu của mình là sự thức tỉnh các quan niệm đạo đức của trẻ cũng là bước đầu tiên trong quá trình tự sửa chữa bản thân.
Những đứa trẻ không có cảm giác xấu hổ cũng thường hành động thiếu thận trọng. Chúng cố tình làm bậy và rất dễ làm ra chuyện lầm lỗi từ đó sinh lòng thù hận.
Tạo thói quen biết vươn lên
Đối với con mình, các bậc cha mẹ có thể không nên quá khắt khe đòi hỏi con phải đứng đầu trong các kỳ thi. Hãy học cách bồi dưỡng sự tiến tới, vươn lên của con để con học được cách không bỏ cuộc. Càng không nên tự giận bản thân mà không chịu cầu tiến.
Khi Phạm Trọng Yêm, tể tướng thời nhà Tống lên hai tuổi, cha ông qua đời vì bệnh tật. Mẹ ông là Tạ Thị vì nghèo khó không nơi nương tựa nên phải tái hôn.
Sau khi trưởng thành, Phạm Trọng Yêm lập lời thề “Nam nhi nên tự mình cố gắng vươn lên”. Ông tạm biệt mẹ đi cầu học, đến ở nhờ trong chùa.
Ông phải tự lo tiền sinh hoạt phí và có cuộc sống vô cùng khó khăn. Ông chỉ có thể ăn cháo loãng. Đến đêm khuya, ông buồn ngủ phải rửa mặt bằng nước lạnh để tinh thần sảng khoái và tiếp tục đọc sách.
Cuối cùng, ông đỗ Tiến sĩ. Sau này trở thành một danh tướng nổi tiếng, gia tộc hưng thịnh tám trăm năm không suy vong. Như vậy, ngay trong hoàn cảnh khốn cùng nhất ông cũng không vứt bỏ việc học tập, cuối cùng mới có thể thành tài.
Biết cần cù và tiết kiệm là nét tính cách quan trọng
Tăng Quốc Phiên, nhà tư tưởng học nổi tiếng của Trung Quốc từng nói, tất cả những người tầm thường trên thế giới đều bị đánh bại bởi một từ lười biếng. Sự lười biếng, không biết đã hủy hoại bao nhiêu đứa trẻ, làm hại không biết bao nhiêu người.
Bất kể trí thông minh của đứa trẻ cao hay bình thường, cho dù hoàn cảnh gia đình tốt hay kém, sự siêng năng và tiết kiệm đều quan trọng đối với mọi đứa trẻ.
Người nào càng siêng năng thì càng gặp nhiều may mắn. May mắn chính là nhờ vận động mà nên, tức là làm việc chăm chỉ có thể sinh ra may mắn.
Hãy để trẻ học cách chăm chỉ một cách “ngu ngốc”, đừng nên để chúng đầu cơ mưu lợi bằng sự “thông minh”. Tiết kiệm không phải là chỉ trích con cái về cái ăn, cái mặc mà là để rèn luyện phẩm chất có tiết kiệm, có điều độ cho trẻ.
Những bậc phụ huynh hiện nay, dù có tiền hay không cũng cố gắng sắm cho con mình những món đồ tốt nhất, thương hiệu nổi tiếng nhất. Điều này rất dễ dung túng nuôi dưỡng sự xa hoa lãng phí của trẻ, không có thói quen sinh hoạt tiết kiệm điều độ. Việc trẻ chỉ mặc đồ hiệu nổi tiếng và ăn uống những đồ đắt tiền sẽ rất nguy hiểm.
Biết giữ quy tắc để trưởng thành nghiêm túc
Giữ gìn tuân thủ quy tắc, chính là cách tôn trọng các quy định, nội quy và luật pháp. Đây là một trong những biểu hiện của một đứa trẻ có giáo dục.
Tất nhiên, để trẻ biết cách tuân thủ quy tắc không phải giam cầm suy nghĩ của trẻ, cũng không phải để xóa bỏ nhân cách và sự sáng tạo của trẻ. Cha mẹ không thể sử dụng danh nghĩa vì phải tuân thủ quy tắc để bóp nghẹt trí tưởng tượng và sức sống của con cái.
Lý do phải dạy con cách tuân thủ các quy tắc là vì nó có thể đảm bảo quyền tự do của con người, chứ không phải hạn chế hoặc tước bỏ quyền tự do của họ.
Một đứa trẻ sống có quy tắc sẽ không tùy tiện cũng như hồ đồ làm việc gì mà không suy nghĩ trước sau. Vì vậy, đây chính là nét tính cách của một một người sống nghiêm túc.
Kiên trì là con đường để thành đại sự
Có câu chuyện rằng, lần nọ người thầy Socrates giao bài tập cho học sinh của mình. Ông yêu cầu họ phải nắm tay và vung lên một trăm lần mỗi ngày.
Một tuần sau, ông hỏi về tình trạng hoàn thành bài tập. Có tới 90% học sinh khẳng định đều đã kiên trì làm. Một tháng sau, ông hỏi lại, chỉ một nửa trong số họ có thể kiên trì. Một năm sau, chỉ có một người kiên trì. Người này sau đó trở thành triết học gia vĩ đại Plato.
Trong số các học trò của Socrates, có nhiều người thông minh hơn Plato. Thế nhưng ông là người duy nhất đạt được nhiều thành tựu nhất. Điều này không phải ngẫu nhiên mà là kết quả của sự kiên trì.
Cuộc sống bận rộn của xã hội hiện đại khiến nhân tâm con người trở nên nóng vội, chỉ vì cái lợi trước mắt. Từ đó thiếu đi thói quen nếp sống kiên trì, bền bỉ. Là những người làm cha làm mẹ ưu tú, hãy cố gắng chú ý bồi dưỡng trau dồi vun đắp nên tính bền bỉ, kiên trì cho con trẻ.
Trong cuộc sống hiện thực có rất nhiều bé tư chất bẩm sinh rất tốt nhưng thiếu đi sự bền lòng, kiên trì. Chúng làm việc thường bỏ dở giữa chừng, cuối cùng không thể làm thành đại sự.
6 thói quen trên có thể góp phần tạo nên những đứa trẻ ưu tú. Vì vậy, cha mẹ không ngừng rèn luyện, bồi đắp cả về thể chất và tinh thần để con phát triển toàn diện.
Lan Hòa biên tập
Nguồn: Nguyện Ước