Quá lợi hại, “Bí quyết dưỡng sinh 12 canh giờ” do người xưa đúc kết lại

Thiên nhiên có xuân, hạ, thu, đông, bốn mùa thay đổi. Con người cũng vậy, có nhịp điệu cuộc sống riêng của mình, đây là “đồng hồ sinh học” của cơ thể con người.

Cuốn sách y học nổi tiếng cổ đại “Hoàng đế nội kinh” cho chúng ta biết rằng cơ thể con người là một trong những hệ thống thuận theo tự nhiên nhất, tự túc nhất, chúng ta phải dựa trên bản chất tự nhiên của cơ thể thì mới đạt được sự hài hòa và lành mạnh. Quá lợi hại, chúng ta hãy xem “bí kíp dưỡng sinh 12 canh giờ” do cổ nhân đúc kết.

Giờ Tý: đởm kinh đương lệnh

Giờ Tý chỉ từ 11 giờ đêm đến 1 giờ sáng, trước đây canh giờ để tính thời gian, một canh giờ chính là hai giờ đồng hồ. Giờ Tý “đởm kinh đương lệnh”, tức là giờ của kinh đởm.

Giờ Tý chính là nhất dương sơ sinh, từ giờ khắc này trở đi, dương khí của cơ thể bắt đầu sinh sôi. Đó là lý do tại sao chúng ta thường cảm thấy buồn ngủ lúc 8 hoặc 9 giờ, nhưng sau 11 giờ lại thấy tinh thần tỉnh táo. Giờ của kinh đởm, chúng ta chỉ cần làm một việc, chính là ngủ, nuôi dương khí vừa mới sinh ra, nếu như nửa đêm ngươi còn không ngủ, ngày hôm sau sẽ không có tinh thần, cảm thấy mệt mỏi.

Giờ Sửu: Can kinh đương lệnh

Giờ sửu là từ 1 giờ sáng đến 3 giờ sáng, Can kinh làm nhiệm vụ, cũng chính là “can kinh đương lệnh”.

Y học cổ truyền Trung Quốc nói rằng “Can chủ tàng huyết”, gan không chỉ có thể tạo máu, mà còn có khả năng lưu trữ máu và điều tiết huyết dịch. Sự sinh trưởng của cơ thể con người tất cả phụ thuộc vào chức năng này của gan. Luôn tức giận hoặc chán nản, sẽ ức chế chức năng của gan, sản sinh khí uất. Chức năng khác của gan là “chủ cân”, cân chính là các gân đàn hồi liên kết các phần chi của cơ thể với nhau . Can kinh đương lệnh, việc chúng ta phải làm vẫn là ngủ, can khí dưỡng đủ mới có thể “mưu lược xuất diên”.

Giờ Dần: Phế kinh đương lệnh

Giờ dần là từ 3 giờ sáng đến 5 giờ sáng, lúc này kinh phế đang hoạt động, trong cơ thể con người, chỉ có vị trí của phế cao hơn tâm, khí cơ thể người cũng bắt đầu từ phế kinh, nó là “chủ nhất thân khí”, “chủ trị tiết”.

Giờ dần, khí huyết của thân thể phải được phân phối lại, và quá trình phân phối lại phải được hoàn thành trong giấc ngủ sâu, nếu thức dậy vào lúc này, chứng tỏ thân thể không đủ khí, người già dễ dàng thức dậy vào buổi sáng sớm là vì nguyên nhân này. Người mắc bệnh tim thường chết vào thời điểm này, cũng có liên quan mật thiết giữa kinh phế và việc phân phối lại khí huyết của thân thể. Nếu trong nhà có người già hoặc người bệnh tim, nhất định phải dặn dò đứng dậy chậm rãi, để tránh khí huyết vừa mới phân phối xong đang tăng lên mà xuất hiện đột tử.

Giờ Mão: Đại trường kinh đương lệnh

Giờ mão là thời gian từ 5 giờ sáng đến 7 giờ sáng, thời gian hoạt động của đại trường kinh, rất nhiều người có thói quen dậy sớm đại tiện, đây chính là phù hợp với xu hướng vận khí tự nhiên của cơ thể.

Cổ ngữ gọi buổi sáng là “khai thiên môn”, giờ mão trời cũng bắt đầu sáng, cho nên muốn “khai thiên môn”, tương ứng với “địa hộ” cũng phải mở ra, tự nhiên là phải đại tiện. Thức dậy sớm và uống một ly nước ấm có thể giúp đại trường kinh một tay.

Giờ Thìn: vị kinh đương lệnh

Giờ thìn chỉ từ 7 giờ sáng đến 9 giờ sáng, vị kinh đang hoạt động mạnh, lúc này mặt trời đã hoàn toàn mọc lên, dương khí của cơ thể cũng đã hoàn toàn sinh phát, bởi vậy, thân thể nên bổ sung một ít đồ thuộc về “âm”, thức ăn thuộc âm, ăn cơm chính là cáchbổ sung cho thân thể.

Bữa sáng nhất định phải ăn, hơn nữa phải ăn ngon, không nên vì duy trì vóc dáng mà không ăn sáng. Kỳ thực, ăn sáng sẽ không làm cho người ta béo lên, bởi vì buổi sáng dương khí thịnh nhất, cũng là thời điểm dương khí của cơ thể con người thịnh nhất, lúc này ăn cơm là dễ tiêu hóa nhất. Đến sau 9 giờ, tức là đến lúc tỳ kinh hoạt động, lá lách sẽ thông qua vận hóa biến thức ăn thành tinh huyết và vận chuyển đến ngũ tạng, bởi vậy, ăn sáng sẽ không làm cho người ta béo lên.

Giờ Tị: Tỳ kinh đương lệnh

Giờ tị củng là từ 9 giờ sáng đến 11 giờ sáng, giờ của tỳ kinh, lá lách chủ vận hóa, phân phối tinh vi thủy cốc do thức ăn hấp thu trong dạ dày tạo ra, lá lách phân phối tinh vi thủy cốc này vào cơ bắp.

Ngoài ra, tỳ còn chủ một thân cơ bắp, chức năng lá lách mạnh thì cơ bắp phát triển, ngược lại cơ bắp sẽ teo đi. Tỳ là một trong ngũ tạng, nhìn như không quan trọng, nhưng lá lách nếu xảy ra vấn đề, thân thể sẽ xuất hiện phiền toái, cho nên trong khoảng thời gian này phải dưỡng tỳ. “tỳ tại chí vi tư”, người có chức năng lá lách phát triển, đầu óc nhất định rất linh hoạt, nhưng nếu suy nghĩ quá độ, sẽ tổn thương lá lách, đây chính là “tư thương tỳ”, cho nên không thể quá lao tâm.

Giờ Ngọ: tâm kinh đương lệnh

Giờ ngọ, chính là 11 giờ trưa đến 13 giờ trưa, tâm kinh đang hoạt động mạnh. tâm là quan quân chủ, chủ tất cả huyết mạch, còn được gọi là “huyết phủ”, tâm khí thúc đẩy huyết dịch vận hành trong mạch, lưu chuyển toàn thân, phát huy tác dụng dinh dưỡng và dưỡng ẩm. Muốn cho trái tim, vị quan quân chủ này không mất đi địa vị thống nhiếp, phải ngủ trưa thích hợp, cho dù không ngủ, nhắm mắt lại dưỡng thần, đối với tâm kinh cũng có lợi.

Giờ Mùi: tiểu trường kinh đương lệnh

Giờ mùi là từ 13 giờ đến 15 giờ chiều,giờ của kinh tiểu trường, ruột non hoạt động mạnh, Đông y nói tiểu trường là “thụ thịnh chi quan, hóa vật xuất diên”, chức năng của ruột non chính là hấp thu tinh chất thức ăn sau khi tỳ vị chuyển hóa, sau đó phân phối tinh chất thực phẩm này cho các cơ quan nội tạng.

Ruột non khi hấp thụ tinh chất thực phẩm, cũng sẽ hấp thụ một lượng lớn nước, vì vậy tiểu trường chủ thủy dịch, tổn thương ruột non đầu tiên phải quan sát đi tiểu, nếu xuất hiện đau khi đi tiểu, nước tiểu đục, có máu cần chú ý. Ruột non đã cơ quan hấp thụ chính nên bữa trưa tự nhiên phải ăn ngon, không chỉ dinh dưỡng tốt, mà còn hấp thụ tốt. Nếu không dễ hấp thụ, ngay cả khi thực phẩm ngon đến mấy, cũng khó có thể chuyển đổi thành thủy cốc tinh vi.

Giờ Thân: bàng quang kinh đương lệnh

Giờ thân là từ 15 giờ đến 17 giờ chiều, bàng quang kinh đang hoạt động mạnh. Kinh bàng quang rất quan trọng, nó bắt đầu từ huyệt tình minh, và dọc theo đầu, người xưa nói “triêu thụ nghiệp, tịch tập phục”, (nghĩa là: buổi sáng học kiến thức mới, buổi chiều vào giờ thân để ôn bài) đạo lý của câu này có quan hệ rất lớn với kinh bàng quang. Khí huyết thời thân dễ dàng truyền vào não dọc theo kinh bàng quang, hiệu quả học tập rất cao, là thời gian học tập, ôn lại bài tốt nhất.

Giờ Dậu: thận kinh đương lệnh

Giờ dậu là từ 17 giờ tối đến 19 giờ tối, kinh thận đương lệnh. Thận chủ tàng tinh, là vật chất cơ bản nhất hỗ trợ hoạt động sinh mệnh của cơ thể con người, cho nên phải đặc biệt chú ý bổ thận, tục ngữ có câu “nhân hoạt nhất khẩu khí”, khẩu khí này chính là nguyên khí, mà nguyên khí ẩn giấu trong tinh, nếu một mực lãng phí, sớm muộn gì cũng sẽ thận khí đại thương.

Chúng ta dựa vào cái gì để điều động nguyên khí? Chính là muối cho phép cuộc sống của chúng ta có thể vận hành bình thường và có trật tự, nhưng hàm vị (vị mặn) vào thận, y học trung quốc nói rằng “hàm vị thị tẩu thận”, vì vậy muối không thể ăn nhiều, nếu không sẽ làm tổn thương nguyên khí. Còn có thận tinh, con người mỗi ngày đều tiêu hao thận tinh, nếu muốn dưỡng tinh, không thể dục vọng quá độ, nếu như dục vọng quá độ, chính là tiêu hao thận tinh, giống như “rút củi đáy nồi”, đối với thân thể gây thương tổn rất lớn.

Giờ Tuất: tâm bào kinh đương lệnh

Giờ tuất chỉ từ 19 giờ đến 21 giờ tối, tâm bào kinh hoạt động. Tâm bất thụ tà, phải tìm một “vật thế tội”, là tâm bao, chính là màng tim. Khi trái tim tổn thương, đầu tiên sẽ biểu hiện ở màng tim, khi bạn cảm thấy hồi hộp hoặc đánh trống ngực, khả năng cao là màng tim có vấn đề.

Giờ Hợi: tam tiêu kinh đương lệnh

Giờ hợi là từ 21 giờ đến 23 giờ, tam tiêu kinh đương lệnh. Đối với “tam tiêu”, hệ thống y học cổ truyền Trung Quốc cũng có cách giải thích khác nhau, bản chất của “tam tiêu” là ôn, tạo ra lửa nhỏ, có nghĩa là cơ thể con người muốn duy trì bất ôn bất hỏa, phải dựa vào “tam tiêu”, tam tiêu thông suốt, cơ thể con người mới khỏe mạnh; tam tiêu không thông thì ắt sẽ bị bệnh.

Vào canh giờ cuối cùng của ngày, phương pháp dưỡng sinh của chúng ta vẫn là ngủ, hợi tượng trưng cho con lợn trong 12 cung hoàng đạo, hình tượng lợn chính là lười biếng, ăn no thì ngủ, cũng chính là đến giờ hợi thì không làm gì cả, mới có thể làm cho dương khí giờ tý sinh phát, cho nên tốt nhất là trước 11 giờ tối ngủ, hơn nữa phải ngủ sâu như heo.

Thảo Nguyên biên dịch

Nguồn: Secret China