Sau khi chịu nhục chui háng, vì sao Hàn Tín không phạt mà còn ban thưởng cho tên vô lại?
Là bậc danh tướng kiệt xuất, bách chiến bách thắng, giúp Lưu Bang lập nên nhà Hán. Tuy nhiên, ít người biết rằng thời niên thiếu Hàn Tín đã phải chịu biết bao sự khinh rẻ của người đời.
Hàn Tín đã thành tựu một giai đoạn thần thoại, “chiến tấn thắng, tấn tất phục”, ông được xem như là một người đại căn khí nhiều năm lịch sử mới gặp một người như vậy, ôm chí lớn của Vương Bá, chịu nhục chui háng, không giận dữ vô cớ, một minh chứng hoàn mỹ về trái tim đại Nhẫn.
Tuổi thơ cơ cực, cơm không đủ
Hàn Tín, quê ở Hoài Lâm, Giang Tô, sinh ra trong một gia đình nghèo khó, không có tài liệu ghi chép chi tiết về gia cảnh, chỉ biết rằng từ nhỏ ông sống cùng mẹ, cuộc sống rất khó khăn. Nhưng nhà ông cất giữ nhiều binh thư và bảo kiếm, Hàn Tín từ nhỏ đã có cơ hội tiếp xúc với nhiều binh thư, ông cũng được học hành tử tế, nhận được sự giáo dục tốt.
Sau khi mẹ qua đời, cuộc sống của Hàn Tín càng thêm khó khăn, thường không có cơm ăn. Vì nghèo, ông phải chịu ánh mắt khinh thường của người khác, ông cũng thường xuyên nhận đồ ăn bố thí của người khác. Trong làng có một bà lão, mọi người thường gọi bà là bảo mẫu, cảm thấy rất đồng cảm và thường chia sẻ thức ăn cho Hàn Tín.
Hàn Tín trong lòng cảm thấy rất cảm kích, phát thề rằng trong tương lai sẽ báo đáp ân huệ này của bà. Sau này khi Hàn Tín hiển đạt trở về, quả nhiên đã dâng nghìn vàng cho bà lão năm đó đã cưu mang ông. Đây cũng là nguồn gốc của câu thành ngữ “Nhận ơn một giọt, trả ơn một dòng”.
Chịu nhục chui háng, tâm đại Nhẫn
Thời trẻ, Hàn Tín còn chưa nổi danh, có một sự việc rất nổi tiếng là: “Hàn Tín chịu nhục chui háng”. Mặc dù lúc đó Hàn Tín không có cơm ăn áo mặc, nhưng ông ôm chí lớn và thường khoác bảo kiếm bên mình.
Trong thành Hoài Âm có một kẻ vô lại là con trai của một người đồ tể, kẻ vô lại này rất ngang ngược, thường hay bắt nạt người khác. Một lần vì muốn hạ nhục Hàn Tín nên hắn ta đã ở nơi đông người mà chặn đường ông.
Kẻ vô lại nói: “Ngươi khoác kiếm làm gì? Ngươi dám sát nhân không? Nếu ngươi không dám sát nhân thì ngươi chui háng ta mà đi”.
Đối mặt với sự khiêu khích đột nhiên xảy đến này, Hàn Tín không hề sợ hãi mà nhìn thẳng vào kẻ vô lại thật lâu. Hàn Tín biết mình có thể hạ gục tên vô lại nhưng cũng biết mình sẽ phải trả giá bằng mạng sống nếu sát nhân. Vì vậy cuối cùng thay vì chứng tỏ tài nghệ của mình, ông quyết định chui háng tên vô lại bất chấp mọi người xung quanh cười nhạo.
Sau này, Hàn Tín thường dùng sự việc này để nhắc nhở mình, làm động lực thực hiện hoài bão. Nói lên tâm đại nhẫn của bậc đại trí. Đó là một tính cách quan trọng của bậc trượng phu nếu muốn dựng nghiệp lớn trong đời. Sau này khi vinh quy bái tổ, Hàn Tín cũng không báo thù kẻ ấy, ngược lại còn cho anh ta vào làm lính trong quân của mình.
Hàn Tín đã triệu hắn vào hoàng cung và nói về lý do quyết định: “Đây là một tráng sĩ. Khi hắn sỉ nhục ta, lẽ nào ta không thể giết hắn? Nhưng giết rồi cũng chẳng có ý nghĩa gì, cho nên ta đã nhẫn nhịn nỗi nhục trong chốc lát đó để đạt được thành công như ngày hôm nay”.
Người đời đều hết lời ca tụng cách làm này của ông.
Nhẫn nhục hơn người, chí cao xa
Người thản nhiên chịu nhục có thể phân làm hai loại: Một loại là người có ý chí tinh thần sa sút, sống tạm bợ, chỉ biết hưởng an nhàn bản thân. Còn loại kia là người có chí hướng cao xa, co được giãn được, nhẫn chịu được gánh nặng. Đây là những người biết nhìn xa trông rộng.
Thời xưa người ta gọi họ là “hào kiệt chi sĩ”, hay “kẻ sĩ hào kiệt”. Những người này tất có khí tiết hơn người thường. Người bình thường thấy nhục liền “rút kiếm tương đấu”. Người xưa cho rằng, đây không phải là cái “dũng” của kẻ sĩ.
Người đại dũng trong thiên hạ, gặp nguy mà không kinh, gặp rủi ro vô cớ mà không phẫn nộ. Người làm được việc lớn, ắt phải có tâm đại Nhẫn, có tĩnh khí, và Hàn Tín thực sự đã làm được điều này.
Cho đến tận ngày nay, những điển tích Hàn Tín chịu nhục vẫn còn được lưu truyền mãi, nhắc đến khả năng “nhẫn nhịn”, người ta đều nhắc đến ông để làm tấm gương mà noi theo.
Nguồn: Secretchina
Lan Hòa biên tập