Giống như nhiều nhà tâm lý học và bác sĩ đương đại, và các danh y cổ đại tin rằng tư thế tốt là chìa khóa để duy trì sức sống và sức khỏe tinh thần.
Theo quan điểm của y học cổ truyền, tư thế và dáng đi không chỉ có tác động quan trọng đến sức khỏe mà còn thể hiện thế giới nội tâm và phong thái của một người. “Lập như tùng, tọa như chung, hành như phong, ngọa như cung”. Nghĩa là: Đứng (thẳng) như cây tùng, ngồi (vững) như cái chuông, đi (nhẹ) như gió, nằm (cong) như cánh cung.
Khi nói đến giáo dục, người cổ đại tuân theo các quy tắc nghiêm ngặt: trẻ em không chỉ được dạy ở mức độ kiến thức sách vở và lý thuyết, mà còn phải học tính tự giác, thận trọng trong từng lời nói và cư xử đúng mực.
Ngoài việc chăm đọc sách, học đạo đức, tuân thủ các luân lý thông thường, các tác phẩm kinh điển hàng nghìn năm còn dạy tư thế đi, đứng, ngồi, nằm. Tự tu dưỡng bản thân có thể nói là cốt lõi của các giá trị truyền thống.
1. Đứng như tùng
Dù trong văn hóa tu luyện của Nho gia hay Đạo gia truyền thống, đứng không chỉ có nghĩa là đứng thẳng, mà còn mang hàm ý đạo đức sâu sắc. Yêu cầu đối với đối với người đứng là phải có nền tảng giáo dục, đứng thẳng và không bị lung lay. Điều này không chỉ có lợi cho sức khỏe của phủ tạng và vùng bụng mà còn là biểu hiện của đức tin về sự chính trực.
Tưởng Giới Thạch, người đã lãnh đạo cả Trung Quốc chiến thắng tại chiến trường Đông Á trong Thế chiến thứ hai, được biết đến với tư thế ngay thẳng, tính tự giác và siêng năng.
Y học cổ truyền Trung Quốc cho rằng gù lưng sẽ gây chèn ép quá mức lên đường tiêu hóa và cột sống, bệnh do tư thế này được người xưa đúc kết là biểu hiện của khí quá mức (lười biếng) dẫn đến khí và huyết trong toàn cơ thể bị suy giảm.
Năm 2015, một nghiên cứu chung của Vương quốc Anh và Hoa Kỳ cũng cho thấy tư thế của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ ảnh hưởng đến khả năng học tập của chúng. Cột sống thẳng có thể cải thiện khả năng rút ra những suy luận về trải nghiệm mới và trí nhớ của chúng.
Để phát triển một tư thế đứng tốt, ngoài các tư thế trong tập luyện truyền thống, nhiều bài tập thường xuyên và thói quen sinh hoạt đơn giản và hiệu quả cũng rất hữu ích.
Dành 5 phút mỗi ngày để đứng thẳng sẽ rất có lợi cho sức khỏe cột sống của bạn về lâu dài. Ví dụ, khi bạn nghe điện thoại, thay vì tựa vai vào tường, bạn có thể tập cho mình tư thế đứng thẳng lưng.
2. Ngồi như chuông
Tư thế ngồi tốt không chỉ phản ánh uy tín và thành tích mà còn liên quan đến trọng tâm của cơ thể. Kê gối trên ghế sofa không những không có tư thế ngồi mà còn khiến cơ thể hoàn toàn mất thăng bằng và trọng tâm.
Nho giáo chủ trương phép xã giao, và một số lượng lớn các quy tắc nghi thức của nghi lễ nhà Chu bao gồm tư thế ngồi.
Ở Trung Quốc cổ đại, trước thời nhà Hán, dù ngồi trên sàn nhà hay trên giường, quỳ gối (còn gọi là ngồi thẳng, ngồi yên) là chuẩn mực. Dưới góc độ chăm sóc sức khỏe, tư thế ngồi này giúp kích thích các gân quanh đầu gối và ngăn ngừa viêm khớp. Ngoài ra, tư thế quỳ gối còn dễ dàng giữ được tư thế thẳng lưng, không khí lưu thông thông suốt, dạ dày, lá lách, phổi và gan có thể hoạt động bình thường, tự nhiên hết bệnh tật.
Đối với người hiện đại, việc vứt bỏ ghế dựa là điều không thực tế, nhưng để giữ được tư thế tốt thì không khó, chỉ cần ngồi lên 1/3 đầu ghế như người xưa, và nhắc nhở bản thân giữ thăng bằng và lưng thẳng.
Ngồi như chuông, ẩn dụ này cũng có những nội hàm sâu sắc ở cấp độ vật chất và tinh thần. Thực hành truyền thống chủ yếu áp dụng cách ngồi xếp bằng (ngồi thiền). Một chân vắt lên chân kia, ngồi bắt chéo chân cần giữ cơ thể thẳng đứng, đồng thời, nó đòi hỏi một tâm trí sạch sẽ và tập trung. Ngồi như một cái chuông, người ta miêu tả rằng mặc dù ngồi rất an toàn, nhưng lại thanh tao như không cảm nhận được sự tồn tại của cơ thể.
3. Đi như gió
Trong văn hóa tu luyện, bước đi như gió ám chỉ khả năng bước đi thẳng, loại bỏ mọi thứ nhiễu loạn từ thế giới bên ngoài, khi khí xung không bị cản trở, người ta dễ dàng nhận ra sự nhanh nhẹn và hoạt bát của bước đi tạo ra gió.
4. Nằm như cung
Tư thế nghỉ ngơi tốt là nằm nghiêng như cánh cung, uốn cong các khớp một cách tự nhiên và thả lỏng toàn thân. Nằm nghiêng giúp duy trì tư thế thẳng đứng mà bạn đã tập trong ngày, Trung y cũng cho rằng khí và huyết lưu thông là có lợi nhất, nằm ngửa hoặc nằm sấp sẽ cản trở khí huyết. Nằm nghiêng về bên phải cũng tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình tiêu hóa và hấp thụ thức ăn của đường tiêu hóa và tránh tạo áp lực cho tim.
Đăng Dũng biên tập
Nguồn: epochtimes