Vua Lý Thái Tông là vị vua thứ hai của triều Lý, ông là một trong những vị vua anh minh nhất trong lịch sử nước ta. Ông là vị vua đầu tiên ban hành bộ luật Hình Thư, văn bản pháp luật đầu tiên trong lịch sử Việt Nam, ông là một vị vua rất có đạo lý, trên kính ngưỡng Thần Phật, dưới từ bi và độ lượng với nhân dân, ông cho dạy cung nữ biết dệt vải, và rất quan tâm tới nông nghiệp, thậm chí ông trực tiếp tế thần Nông và tự thân xuống ruộng cày để làm gương cho dân chúng.
Vua Lý Thái Tông sinh năm 1000 -1054, ông trị vì đất nước trong 26 năm. Ông được xem là vị vua anh dũng, sáng suốt và nhân từ bậc nhất sử sách. Ông là người đã đặt nền móng vững chắc, để sau này vào thời cháu của ông là vua Lý Nhân Tông được xem là thời trăm năm thịnh thế.
Lý Thái Tông là vị vua có lượng khoan hồng vì ảnh hưởng của quốc giáo là đạo Phật. Trong biến tam Vương, trừ người em Vũ Đức vương, với những vương tôn khác ông đều tha. Đây là điều mà ngay cả vị vua nổi tiếng nhân đức Đường Thái Tông của Trung Quốc đã không làm được khi cư sử với các vương tôn.
Nùng Trí Cao nhiều lần được ông vẫn đối đãi rộng lượng mà tha cho. Ông cũng là người từ bi và thương dân. Hễ năm nào đói kém là giảm thuế cho dân hai ba năm liền.
Ông cũng rất quan tâm tới nông nghiệp, ông đích thân ra cửa Bồ Hải để tiến hành lễ cày ruộng, tịch điền. Ông tế Thần Nông, tế xong tự cầm cày xuống ruộng. Các quan can rằng, đó là việc của nông phu, Bệ hạ việc gì phải làm thế? Vua đáp rằng; Trẫm không tự cày cấy thì lấy gì mà có xôi cúng, lấy gì cho thiên hạ noi theo. Nói xong vua đẩy cầy ba lần mới thôi.
Đầu năm 1040 vua đã dạy cung nữ dệt được gấm vóc, rồi sau đó ông ban chiếu phát hết gấm vóc của nước Tống ở trong kho để may áo ban cho các quan, không dùng gấm vóc của nước Tống nữa. Điều này thể hiện một tầm nhìn xa trông rộng, không chuộng hàng quí hiếm của ngoại quốc, khuyến khích sản xuất trong nước, đây cũng là biện pháp hữu hiệu mà hiện nay nhiều nước vẫn đang sử dụng để tạo lợi thế cạnh tranh cho quốc gia của họ.
Vua Lý Thái Tông chính là vị vua đầu tiên ban hành bộ luật Hình Thư bộ luật chính thức thành văn đầu tiên trong lịch sử Việt Nam, khai mở nền pháp luật Việt Nam
Ông chủ trương xây dựng xã hội thượng tôn pháp luật, thiết lập và thi hành chế độ theo pháp luật, đưa hoạt động thực thi pháp luật lần đầu tiên đưa vào khuôn phép, góp phần quan trọng để đưa đất nước vào thời kỳ thái bình.
Bản thân ông trực tiếp xem xét nhiều vụ nổi tiếng với tấm lòng bao dung, nhân từ của vị hoàng đế rất mực yêu thương dân.
Ông cho đúc chuông lớn để người dân khi có oan ức thì đến đánh chuông, bày tỏ để được thấu xét. Chiếc chuông này được đặt ngay trước cửa điện Thiên An.
Ông đào tạo Thái tử Lý Nhật Tôn bằng cách giao cho Thái tử trực tiếp xử lý các vụ, để đào tạo ông trở thành vị quan mẫu mực và lừng danh trước khi lên lên ngôi vua, và sau này vua Lý Thánh Tông cũng đã trở thành một vị minh quân bậc nhất trong sử sách; để lại bài học thành công trong đào tạo những người cầm cân nẩy mực và bảo vệ công lý.
Do đó không phải ngẫu nhiên ngày 5/2/2020 ông đã là người được TAND Tối cao lựa chọn và thống nhất tôn vinh Hoàng đế Lý Thái Tông là nhân vật biểu tượng của công lý đối với hoạt động luật pháp trong lịch sử nước ta.
Kiên Tấn