Nguồn ảnh: ST

Văn Hóa

Ý nghĩa câu “Nam sợ ba gật đầu, nữ sợ đi xoải bước” là gì? Câu nói ẩn chứa tinh hoa trí huệ cổ nhân

By Lan Hòa

March 25, 2022

Một người đàn ông dẫu đối xử nhẹ nhàng với phụ nữ cũng cần phải có chủ kiến, có tầm nhìn, nếu không chắc chắn cả một đời bận rộn mà chẳng làm nên cơ sự gì. Người phụ nữ cần có đức nhu hòa, đi lại nhẹ nhàng, nói năng từ tốn, dịu dàng, khiêm nhu, mang đến sinh cơ cho vạn vật.

Nhiều người hiện đại cho rằng, sinh hoạt của người xưa thật là bất tiện, muốn cái gì cũng không có, mà ngay cả muốn đi đến thôn bên cạnh cũng phải mất hơn nửa ngày, thậm chí là mấy ngày; nước dùng hàng ngày cũng phải mang về nhà tích trữ.

Sinh hoạt như vậy thật bất tiện, nhưng đối với người xưa mà nói, đây lại không phải vấn đề gì quá lớn. Bởi vì cuộc sống của họ vô cùng đơn giản, chỉ cần hàng năm có thể mưa thuận gió hòa, mùa màng thuận lợi, ăn no mặc ấm, đối với họ mà nói, như thế là vô cùng hạnh phúc rồi.

Mà xem ra, cuộc sống đơn giản, nhưng người xưa thực sự có thể từ đó mà ngộ được rất nhiều đạo lý lớn, cũng dùng phương thức vô cùng dễ hiểu để lưu truyền cho tới ngày nay.

Trong đó có câu tục ngữ: “Nam sợ ba gật đầu, nữ sợ đi xoải bước”, đã thể hiện trí tuệ trong đối nhân xử thế của người xưa, dù cho đến tận ngày nay vẫn còn vô cùng chính xác. Nếu sớm minh bạch đạo lý này, cuộc sống có thể giảm đi rất nhiều những quanh co không cần thiết. Vậy, những lời này có ý tứ gì?

Nam sợ ba gật đầu

“Nam sợ ba gật đầu” ở đây, cũng không phải chỉ nói về ba cái gật đầu. “Ba” có ý là rất lớn, câu đó có ý rằng: Thân là đàn ông, sợ nhất là tại chuyện gì cũng gật đầu! Hàm ý muốn nói người đàn ông này không có chủ kiến, không có lập trường sống.

Đàn ông từ trước đến nay đều là trụ cột trong nhà, không những phải phụ trách công việc bên ngoài, kiếm tiền chăm sóc gia đình, mà còn là chỗ dựa tinh thần, chống đỡ cho gia đình. Nếu người đàn ông không tốt, phụ nữ dù tài giỏi đến đâu, cuộc sống gia đình cũng sẽ nghèo khó, khốn đốn, mỗi bước đều khó khăn.

Cho dù là hiện tại, người đàn ông yêu thương vợ mình, nghe lời vợ nói tuy không phải là chuyện gì xấu, nhưng đối với những việc đại sự, đàn ông phải có chủ kiến của mình mới được.

Có lẽ rất nhiều người cho rằng làm người đàn ông thì cứ nghe lời vợ mình thì sẽ tốt, như thế cũng không hoàn toàn chính xác. Bởi vì làm một người đàn ông có chủ kiến, về một số vấn đề không liên quan đến nguyên tắc, thì có thể thuận theo người phụ nữ; nhưng khi mà hành vi của người vợ lệch khỏi quỹ đạo, không phù hợp với Thiên đạo, người đàn ông phải kịp thời uốn nắn và khuyên bảo.

Chỉ khi cả hai người dắt tay cùng nhau tiến bộ, khiêm tốn chỉ ra những thiếu sót của đối phương, hoàn thiện bản thân, cuộc sống gia đình mới có thể hạnh phúc viên mãn.

Nữ sợ đi xoải bước

Câu “Nữ sợ đi xoải bước”, chính là phụ nữ đi đường không nên bước quá lớn, nói chuyện cũng không nên nói quá to.

Trong “Thi Kinh” có câu “Yểu điệu thục nữ, quân tử hảo cầu”, trong đó, “yểu” dùng để ví von vẻ đẹp tâm hồn, còn “điệu” dùng để hình dung dáng điệu ôn nhu của người phụ nữ.

Một người phụ nữ thích ồn ào, xoải bước đi trên đường, khiến người ta có cảm giác đây là người tâm tính bất ổn, nóng vội. Người phụ nữ như vậy, không chỉ không được cổ nhân hoan nghênh, mà ở thời hiện đại, cũng rất ít người yêu thích. Nên cho tới ngày nay, đàn ông phần lớn vẫn ưa thích phụ nữ ôn nhu, nho nhã, điềm đạm.

Thời xưa, tiêu chuẩn thẩm mỹ so với người hiện đại cũng có nhiều chỗ khác nhau. Ngày xưa phụ nữ đẹp, không chỉ là khuôn mặt đẹp, vóc người chuẩn, điều quan trọng hơn nữa đó là ngôn hành cử chỉ, “công dung ngôn hạnh” phải thích đáng.

Người xưa quan niệm rằng người phụ nữ cần phải nhẹ nhàng, cần phải có đức nhu hòa. Cũng vì vậy mà người phụ nữ đi bước dài là biểu hiện cho tâm thái nóng nảy, thích ăn to nói lớn. Những người như vậy thời xưa có phần không được hoan nghênh, ngày nay dường như cũng ít được mến mộ.

Cổ nhân có câu: “Ôn nhuận như ngọc”, đây chính là cách hình dung về một người phụ nữ có giáo dưỡng. Người phụ nữ cần thùy mị, dịu dàng, tình cảm, hai phần tao nhã, ba phần nhu hòa kín đáo và bốn phần trí tuệ. Họ giống như nước vậy, thúc đẩy vạn vật sinh trưởng, nhưng đối với vạn vật thì “sinh ra mà không sở hữu, làm mà không kể công, giúp phát triển mà không đòi làm chủ”. Đây là đức hạnh của người phụ nữ.

Có câu: “Thượng thiện nhược thủy”, nước tuy mềm mại nhưng “nước chảy đá mòn”. Nước lấy “nhu thắng cương”, giúp “bốn mùa hưng thịnh, vạn vật sinh sôi”.

“Nam sợ ba gật đầu, nữ sợ đi xoải bước” không chỉ thể hiện trí huệ của cổ nhân trong cuộc sống, còn là đạo đối nhân xử thế căn bản nhất. Làm một người đàn ông vừa có khả năng đối xử ôn nhu với người vợ của mình, lại càng phải có chủ kiến, nhìn xa trông rộng, cuộc sống ắt thuận buồm xuôi gió. Mà một người phụ nữ nếu có thể làm được không xoải bước đi, không nói chuyện om sòm, to tiếng cũng sẽ lưu lại ấn tượng tốt cho người khác.

 

Lan Hòa biên tập