Ngứa ngáy là thứ gây khó chịu, thường xuất hiện trên da, hoặc đôi khi dưới da khiến người bệnh vô cùng khổ sở, có khi gãi rách da thịt, chảy máu vẫn không khỏi.
Có những người, gặp tình trạng thời tiết hay thức ăn hay môi trường nào đó liền phát sinh tình trạng phản ứng ngứa điên đảo. Y học gọi là dị ứng. Dị ứng tức là phản ứng của cơ thể với thứ gì đó mà hệ miễn dịch cho là ngoại lai, và liền sinh ra chất gây phản ứng chống lại thứ ngoại lai đó. Nó có thể là không khí lạnh, trời nóng, muỗi đốt hay thức ăn lạ.
Thực ra, tình trạng ấy phản ánh rằng thân thể người bệnh không khỏe. Hễ cơ thể nhạy cảm thái quá với tình trạng bên ngoài, Đông Y đều cho rằng vì khí suy kém mà cơ thể mới bị “tà khí” tức là những thứ không tốt từ bên ngoài tác động. Cho nên mới nói, cơ thể dị ứng là cơ thể có bệnh bên trong.
Vậy bệnh gì? Đông Y gọi là Phong, có thể kèm theo là Phong Hàn, Phong Nhiệt, Phong Thấp… nhưng chủ là Phong. Trị ngứa chính là trị Phong và các thứ tà khí đi kèm như Nhiệt, Thấp, Táo…
Chính khí trong cơ thể để kháng lại Phong là Mộc khí, do Gan chủ quản. Chỉ vì Gan không khỏe, nên Mộc khí suy, cho nên chữa ngứa cốt yếu là chữa ở gan. Chẳng tìm ở gan, vĩnh viễn chẳng chữa nổi. Giải pháp là tăng cường chức năng gan, tức là bổ gan. Bổ gan không hề dễ dàng.
Giải pháp đầu tiên là ăn những thứ có vị chua. Có rất nhiều thức ăn có vị chua mà chúng ta có thể lựa chọn, như canh khế, chanh, giấm, vv . Tiếp đó là cần ăn nhiều rau xanh. Những đồ này bổ sung Mộc khí cho cơ thể.
Vitamin C có thể là một cách nhanh chóng hơn để bổ sung Mộc Khí cho cơ thể, bởi vì vị của nó chua. Vị chua, màu xanh là vị và khí của Gan, cho nên nó là thứ gan cần khi khí của nó yếu.
Ngoài ra, có thể dùng thêm một vài thứ mát để thanh nhiệt, nếu xảy ra ngứa vào mùa hè, vì lúc này chứng bệnh là Phong Nhiệt. Còn nếu xảy ra mùa đông, thì chứng bệnh là Phong Hàn, cần hơ ấm chỗ ngứa sẽ khỏi. Chớ có làm ngược lại. Nếu có chảy nước, thì dùng loại táo thấp như mực tàu hay xanh-e-ty-len bôi vào, liền sẽ hết chảy nước.
Tuyệt đối tránh ăn đồ ngọt khi đang bị ngứa. Vì đồ ngọt bổ sung Thổ khí, là thứ Tương khắc với Mộc khí, khiến mộc khí thêm suy hao. Cũng không nên ăn các loại cay nóng khi đang bị ngứa, vì cay nóng thuộc Kim, khắc chế làm tăng thêm gánh nặng cho Mộc khí. Nhưng có thể bôi dầu cay bên ngoài da để tán phong tà ở biểu (ngoài da) vì tính chất Kim (cay) khắc được Phong tà.
Trên đây là những bí quyết để trị ngứa tức thời và lâu dài. Gút lại: Trị ngứa lâu dài thì cứ đồ chua, rau xanh ăn cho nhiều, tránh đồ ngọt và cay. Trị ngứa tức thời thì có thể hơ ngoài da vào trời lạnh, hoặc chườm đá vào trời nóng, hoặc bôi dầu cay.
Cũng có thể dùng nhớt cây lô hội bôi vào chỗ ngứa, sẽ giảm rất nhanh, vì nhớt lô hội có tính hàn, giải nhiệt rất tốt, có tác dụng trong trường hợp giảm ngứa do Phong Nhiệt gây ra — nhưng không giảm trong trường hợp ngứa mùa đông.
Biên tập: Tấn Phước