Câu trả lời của Đức Phật khai thị cho thế nhân đời người đau khổ là do đâu?

Một ngày nọ, dưới gốc cây cổ thụ già trong sân một ngôi nhà ở nước Vệ, khoảng một ngàn hai trăm năm mươi vị tăng sư, hơn vạn vị Bồ Tát cùng vô số chư vị Thiên long quỷ thần, tất cả cung kính ngồi xung quanh đức Phật, chăm chú lắng nghe Người giảng pháp, xung quanh bao trùm một trường không khí tràn đầy vui mừng, thiện lành. Ngay tại lúc ấy, từ ngoài cửa truyền đến thanh âm của một người…

Thì ra đó là một ông lão, khoảng 200 tuổi nhưng mi tóc vẫn tốt, vành tai dài xuống tận vai, hàm răng đều tắp và trắng khỏe, hai tay dài quá gối, dung mạo rất uy nghi, trông tựa như một lão ông phú quý. Thế nhưng lại thấy ông lão có vẻ trải qua cuộc sống vô cùng vất vả khốn khó, chẳng những áo quần rách nát không đủ che hết thân thể, tay chân bị lộ ra ngoài, hơn nữa còn có vẻ như đang rất đói khát, dường như từ lâu rồi không được ăn uống đầy đủ, mỗi bước chân đều run rẩy cố hết sức mà cất bước.

Thì ra ông lão này nghe tin Phật Tổ đang ở trong nhân gian giảng Pháp cho con người, trong lòng lấy làm vui mừng, ngày đêm phát nguyện cần phải gặp Phật Tổ để được nghe Ngài giảng Pháp, vì thế đã chống gậy đi tìm Ngài, đi suốt mười năm trời như thế, mãi cho đến hôm nay mới được như nguyện, đi đến nơi này. Khi ông Lão đang muốn đi tiếp vào trong sân thì bị người gác cửa ngăn lại, cảm thấy không cam lòng, bèn khóc gào với mấy người giữ cửa rằng:

– Ta là một ông lão thật bất hạnh, cuộc sống đã nghèo đói, bần hàn, phải chịu đói khát rét buốt, muốn chết không được, mà sống lại càng khổ. Nghe nói Phật Tổ từ bi, nhân từ, đều đối đãi với chúng sinh như nhau, vạn vật đều được hưởng ân huệ từ bi của Ngài, vì vậy trong tâm ta vui mừng khôn xiết bắt đầu đi khắp nơi tìm Ngài, bất kể ngày đêm không lúc nào ngừng mong ước được gặp Ngài. Trải qua mười năm ta mới đi đến được nơi này, đã đi mất nhiều năm như thế, đi qua không biết bao quãng đường xa xôi gian khổ như thế, chính là vì cầu xin Ngài mở lòng từ bi xóa bỏ khổ nạn này cho ta. Nay ngươi ngăn cản không cho ta được gặp Ngài, như thế không những sẽ làm mất đi mong ước cuối cùng của ta, mà lại càng làm trái với tấm lòng từ bi của Phật Tổ, làm như vậy mà được sao?

Phật tổ biết được bèn hỏi qua A Nan Tôn Giả rằng:

– Ngươi đã từng thấy qua người nào sống lâu mà lại có tướng mạo uy nghiêm, nhưng vẫn chưa hết tội nghiệp như ông lão này chưa?

A Nan Tôn Giả quỳ xuống, chắp tay trả lời:

– Thưa Thế Tôn, trên đời làm sao mà có thể có người sống lâu, tướng mạo uy nghiêm mà lại chưa dứt tội nghiệp được chứ? Người chưa hết tội nghiệp không có khả năng trường thọ được? Người như thế con chưa từng thấy qua. Người đó hiện tại đang ở nơi nào vậy?

Phật tổ nói: “Người như vậy hiện nay đang bị người giữ cửa ngăn ở bên ngoài, ngươi hãy đi mang người ấy vào đây”.

Căn nguyên của vận mệnh

Ông lão khốn khổ phủ phục trên đất, dùng hai khuỷu tay bò về phía trước, đến khi thấy được Phật Tổ, vừa mừng vừa bi thương, nước mắt giàn giụa, tiến lên thành kính lễ Phật, quỳ trên đất chắp tay nói:

– Cuộc đời con thật bất hạnh, cuộc sống quá ư nghèo túng khốn khó, chịu đói chịu rét, muốn chết không được, lại sống thì không có lối thoát. Con nghe nói Phật Tổ Ngài từ bi nhân từ, đối đãi với hết thảy chúng sinh vạn vật đều có lòng thương xót giống nhau, cho nên con chỉ có một mong muốn đó là được gặp Ngài.

Con đã đi tìm Ngài suốt mười năm nay, cuối cùng đi tới được nơi này, lại bị cản ở bên ngoài không cho vào cửa. Lúc ấy cứ ngỡ là buông bỏ tâm nguyện để rời đi, nhưng thân lại không đủ hơi sức, tiến thoái lưỡng nan, lại sợ lỡ như trút bỏ chút hơi tàn này chết ngay tại cửa, làm ô uế Thánh địa, như vậy con càng thêm chồng chất tội lỗi, trong tâm bi thương vô cùng.

Không ngờ được Phật Tổ Ngài từ bi đã sớm thương xót cho tấm thân khốn khổ này, phái người mang con tiến vào đây, ngày hôm nay có thể nhìn thấy Ngài, thành tâm bái lạy như vậy con có chết cũng không ân hận gì. Con chỉ có một mong muốn đó là làm sao để có thể tiêu trừ tội nghiệp, nhanh chóng được giải thoát, không còn chịu khổ, khẩn cầu Ngài từ bi, dùng trí huệ vô thượng của Ngài giải khai giúp cho con.

Phật Tổ từ bi nói: “Vạn sự sinh tử của con người đều là có duyên cớ của nó, nay để ta nói cho ngươi biết vì sao ở kiếp này ngươi lại có quả báo như vậy …

Ở kiếp trước, ngươi là Thái tử của một nước lớn, hiển hách vô cùng, trên có cha mẹ cưng chiều, dưới có thần dân tôn kính. Bản thân ngươi lại có tài nhưng kiêu ngạo. Chính vì điều này mà ngươi không xem ai ra gì, ngông cuồng làm bậy, xúc phạm người khác, thậm chí còn coi đấy là điều để vênh váo đắc ý.

Còn chiếm giữ rất nhiều của cải, báu vật làm của riêng, mà không nghĩ rằng những thứ ấy đều là dựa trên mồ hôi nước mắt của người dân; chỉ biết thu thuế của dân làm của riêng cho mình mà chẳng hề cứu tế giúp người, thờ ơ trước cuộc sống bần cùng nghèo khó của dân chúng.

Tội nghiệp gieo ở kiếp trước cùng với phúc báo kiếp này theo nhau như bóng với hình

Một hôm, có một vị thầy tu nghèo tên là Tĩnh Chí từ một nước khác xa xôi tìm đến bái phỏng ngươi, điều vị ấy thỉnh cầu không nhiều, bất quá chỉ là xin Thái tử bố thí cho một tấm áo cà sa mà thôi. Ngươi chẳng những không tiếp đãi đàng hoàng, thái độ cũng không ra gì, không cung cấp áo quần, mà ngay cả miếng rau hớp nước cũng không cho, để cho vị thầy tu kia ngồi không như thế ở phòng khách suốt bảy ngày bảy đêm.

Thầy tu Tĩnh Chí thân thể suy kiệt, chỉ còn lại một hơi thở thoi thóp, như ngọn đèn sắp cạn dầu trước gió có thể tắt bất cứ lúc nào.

Nhìn cảnh đó ngươi lại lấy làm vui vẻ vô cùng, còn tụ tập người khác lại cùng nhau xem, coi đó như một trò giải trí. Khi đó có một vị hạ thần khuyên can ngươi rằng:

– Thái tử, vị thầy tu này rất có đạo hạnh, để chịu lạnh nhưng không bị lạnh, để cho đói nhưng không bị đói, sở dĩ đến gặp Ngài hóa duyên chính là vì để cho Ngài tích thêm phúc. Nếu Ngài không muốn bố thí cung dưỡng, thì cho vị ấy rời đi là được rồi, cần gì phải đối xử như vậy?

Thái tử nói:

– Hắn là loại người nào, lại còn cho là có đạo hạnh? Ta chỉ là làm khó hắn mà thôi, cũng không phải muốn hại hắn. Thôi thôi, đem thả hắn đi đi, để tránh gây thêm phiền toái cho ta.

Nói rồi cho người đem vị thầy tu kia đuổi ra khỏi biên ải. Không ngờ rằng vị thầy tu Tĩnh Chí vừa đi tới một vùng cách biên giới khoảng mười dặm thì gặp một nhóm giặc đói, bọn chúng muốn đem giết vị thầy tu này để lấy thịt ăn. Tĩnh Chí thấy vậy bèn nói với đám giặc đói kia:

– Ta là một thầy tu bần cùng, gầy yếu chỉ còn da bọc xương, thịt lại tanh hôi không thể ăn được, giết ta chỉ phí công các ngươi mà thôi.

– Giặc đói nói:

– Bọn ta đói đã nhiều ngày rồi, đói đến mức chỉ có thể ăn đất mà thôi. Nhìn ngươi mặc dù ốm yếu nhưng dù sao vẫn là thịt có thể ăn, bọn ta sẽ không thả cho ngươi đi, ngươi hãy nhận mệnh đi!

Vị thầy tu cùng đám giặc đói cứ giằng co với nhau như vậy mãi chưa dứt.

Thái tử nghe tin này lập tức nói:

– Ta đã không bố thí, cung dưỡng áo quần, cơm nước, thì làm sao mà còn để cho bọn giặc đói kia giết hắn đây?

Nói xong liền lập tức chạy đi cứu người. Nhìn thấy Thái tử đến, đám giặc đói đều quỳ xuống dập đầu trước Thái Tử, hơn nữa còn cúi đầu nhận tội. Thầy tu Tĩnh Chí lúc ấy chính là kiếp trước của Di Lặc Bồ Tát, còn Thái tử kiêu ngạo kia chính là ngươi ở kiếp trước.

Vì kiếp trước ngươi keo kiệt tham lam cho nên nghiệp báo đời này của ngươi là bị bần cùng đói khổ; mà ngươi đời này còn được sống lâu như vậy là phúc báo vì ở kiếp trước ngươi đã cứu sống thầy tu Tĩnh Chí khỏi bị đám giặc đói ăn thịt. Nghiệp báo hay phúc báo là luôn đi liền với kiếp người như bóng với hình, như âm với thanh, là không thể nào tách rời được.

Phát nguyện tu hành

Ông lão nghe xong thưa với đức Phật rằng:

– Chuyện của quá khứ nay đã qua rồi, mong là mọi chuyện sẽ kết thúc ở đây. Ước nguyện của con bây giờ là dùng tấm thân tàn này xuất gia đi tu, đời đời kiếp kiếp xin theo hầu hạ bên cạnh Phật.

Đức Phật liền đáp ứng lời khẩn cầu của ông lão, rồi nói:

Thiện tai! Thiện tai!

Vừa nói xong, râu tóc của ông lão tức thì rụng rơi xuống hết, mà áo cà sa tự nhiên được khoác lên thân, thân thể cũng trở nên khỏe mạnh, tai thông mắt sáng, trí tuệ được tăng tiến, tự khắc được nhập định. Phật Tổ có kệ tụng rằng:

“Trước kia là Thái tử, không làm điều nghĩa nhân
Cậy mình thân tôn quý nên kiêu ngạo vô lương
Tự gây bao tội báo, xem đó là lẽ thường
Không rõ sinh tử luật, nay mới rước tai ương

Trong khổ gặp thần linh, biết được lý đất trời
Muốn thoát hết tội nghiệp, gửi thân vào Phật môn
Rũ bỏ tâm tham kiệt, nhận được trí huệ thăng
Đời đời thân bên Phật, tuổi thọ vạn kiếp còn”.

Lời kệ vừa dứt, ông lão nay đã là hòa thượng vui mừng cúi lạy Phật Tổ. Lúc này, Phật Tổ nói với A Nan Tôn Giả rằng:

– Nếu có người tụng đọc kinh này, hãy cho họ gặp được ngàn kiếp lành. Nếu có thể lưu truyền được kinh này, thì làm cho người hậu thế tuyên truyền rộng khắp, đều được đắc độ. Nếu như về sau tuyên truyền rộng rãi pháp này thì nhất định phải chính xác, vĩnh viễn không được sai biệt.

Toàn bộ chúng sinh vây quanh Phật Tổ nghe giảng vậy, đều vui mừng đón nhận, tiến đến thành kính cúi lạy Ngài.

Đăng Dũng biên tập