Mary Kay Ash nói:” Sự trung thực là viên đá nền của mọi thành công, không có nó, sự tin cậy và khả năng hành động sẽ không tồn tại.” Trung thực, thật thà vốn là một phẩm hạnh rất cần có ở mỗi con người. Không di sản nào quý giá bằng lòng trung thực.
Lòng trung thực, thật thà ở con người sẽ tạo nên cho con người đó một cốt cách, một phong thái, một tầm vóc chững chạc mà những sự giả dối lừa đảo sẽ run sợ khi đối diện. Lòng trung thực là chương đầu tiên của cuốn sách trí tuệ. Đã có câu châm ngôn rằng: Một cái đầu tỉnh táo, một trái tim trung thực và một linh hồn khiêm nhường, đó là ba người dẫn đường tốt nhất qua thời gian và cõi vĩnh hằng.
Nhưng cũng đã từng tồn tại những câu như: Buôn gian bán lận, mua một bán mười để chỉ những người làm nghề buôn bán. Buôn bán là một loại nghề nghiệp, nó tồn tại trên nguyên tắc là phục vụ nhu cầu của con người để duy trì cuộc sống của mình. Vậy chuyện buôn bán, lời lãi là một tất yếu.
Vấn đề ở đây là chúng ta bàn đến tư cách gian dối, lừa đảo của những người làm nghề này trục lợi bất chính để làm giàu cho mình, bất chấp đạo lý. Những người như thế thì sự giàu có của họ có thể tồn tại lâu được không? Vậy nên cũng nói: Không ai giàu ba họ, không ai khó ba đời.
Theo triết lý của Phật gia thì những người buôn bán theo kiểu gian dối đó họ đang dùng đức mà đổi lấy tiền, vận mệnh, phúc khí của gia đình sẽ theo đó mà hủy diệt.
Có câu chuyện sau: ‘Chuộc lỗi cho cha’ kể rằng, một người bán tạp phẩm ở Dương Châu thời nhà Minh có một cậu con trai và 2 đứa cháu nội. Gia đình có thể gọi là khá giả. Ngày sắp lâm chung nằm trên giường bệnh, ông lấy ra một cái cân cho người con trai xem và nói: “Đây là bí mật thành công của ta. Ta đã chèn thủy ngân vào tay đo ở đòn cân để cân gian cho khách hàng. Nhờ đó mà ta trở nên giàu có. Con hãy kiếm lời thật nhiều từ chiếc cân này”.
Đó là một cú sốc lớn cho người con trai. Dù có nằm mơ, anh cũng chưa bao giờ dám nghĩ cha mình sẽ bán đứng lòng trung thực để đổi lấy giàu sang như vậy. Anh đã đốt bỏ chiếc cân sau khi cha chết. Để chuộc lại tội lỗi của cha mình, anh cố gắng hết sức giúp đỡ người nghèo và làm việc thiện.
Chưa đầy 3 năm sau, hơn một nửa tài sản của gia đình anh đã được cho đi, nhưng anh chưa bao giờ phiền lòng về điều đó. Tuy nhiên bất hạnh thay, 2 người con trai của anh đều lần lượt ra đi khi tuổi đời vẫn còn nhỏ. Chuyện này khiến anh suy sụp. Không thể tìm ra nguyên cớ cho nỗi bất hạnh của mình, anh đổ lỗi cho ông trời và cảm thấy thật bất công, tại sao lòng tốt của mình không được đền đáp?
Một ngày nọ, anh mơ thấy gặp Diêm Vương ở chốn địa phủ và được Ngài giải thích về tình cảnh của mình. Ngài phán: “Cha ngươi giàu có là nhờ phúc đức ông ta được hưởng do làm việc thiện ở kiếp trước. Tiền tài của con người ta vốn đã được định trước. Đòn cân chứa thủy ngân không hề giúp cha ngươi giàu có. Trên thực tế, vì đã lừa lọc và lấy tiền của khách hàng bằng cách thức gian dối, nên cha ngươi đã mang tội. Và giờ đây, ông ta đang phải đền tội ở chốn âm ty này. Những tội lỗi của ông ta cũng ảnh hưởng đến ngươi.
Thiên giới ban cho ngươi 2 đứa con trai rồi tước chúng đi là để ngươi phải trả tội. Ngươi sẽ kiếm được vài xu lẻ, rồi có lẽ ngươi cũng hết thọ mệnh sớm thôi. Cha ngươi nghĩ rằng ông ta có thể đảm bảo một cuộc sống tốt cho con cháu bằng cách để lại tất cả của cải cho chúng. Nhưng ông ta không biết rằng vì tội lỗi của mình mà con trai sẽ phải chết sớm, các cháu nội cũng rồi cũng sẽ phung phí, phá hoại gia sản mà thôi.
Tuy nhiên, ngươi lại có một trái tim nhân hậu, đã hành thiện, giúp người để chuộc lại lỗi lầm của cha. Ta ở đây theo lệnh của Ngọc Đế lấy lại 2 đứa con trai bất kính của ngươi. Bù lại, ngươi sẽ sớm có thêm một người con trai hiếu thảo làm rạng danh gia tộc. Thọ mệnh của ngươi cũng được kéo dài thêm. Hãy tiếp tục hành thiện và đừng đổ lỗi cho ông Trời vì không công bằng với ngươi”.
Vận mệnh vốn đã được định trước, chúng ta không thể nào sửa đổi; sao chúng ta không thử cải biến hành vi cử chỉ, để nhận được sự chiếu cố của thần tài nhiều hơn nữa? Có thể khoan dung đại lượng, tâm tính bình thản, sẵn lòng giúp người, thì càng có thể tiếp nhận, dung nạp phúc khí từ thần tài. Chân thực thật thà là đạo đức căn bản của con người.
Tiền tài có thể hết, danh vọng cũng không thể vĩnh hằng, chỉ có đức là mãi mãi song hành cùng thời gian với con người bởi phẩm chất chân thực thật thà đó phù hợp với đặc tính tối cao của vũ trụ, vậy nên khi con người biết sống theo Thiên ý thì cuộc đời sẽ may mắn hạnh phúc.
Theo truyện cổ Phật gia Nhung Nguyễn biên tập