Người ta thường nói “vỏ quýt dày có móng tay nhọn”, trong cuộc sống, dù bạn thông minh đến đâu cũng sẽ luôn có những người khác thông minh hơn bạn, bạn giỏi đến đâu cũng sẽ có người giỏi hơn bạn. Chính vì vậy càng thông minh càng nên khiêm tốn, đừng để trí thông minh sẽ phản tác dụng và khiến bạn tự mình hại mình.
Cuộc sống ai cũng mong muốn mình có được thông minh, có được tri thức hơn người. Nhưng người ta thường nói cái gì mà quá cũng không tốt, cũng như nếu thông minh quá mà không biết giữ mình, chỉ mong chiếm lợi cho riêng bản thân thì thường rất dễ bị phản tác dụng, cuối cùng gây hại cho chính bản thân.
Có một một câu chuyện như thế này: Ở làng nọ có một người đàn ông thông minh sở hữu một cái giếng nhưng anh ta không dùng gì đến nó nên quyết định bán cho bác nông dân gần nhà.
Một hôm, khi đi ngang qua thấy bác nông dân đang múc nước từ giếng lên để nấu ăn, tưới hoa màu, nuôi gia súc…, gã thông minh lập tức ngăn lại và không cho phép bác nông dân múc nước từ giếng lên.
“Tôi chỉ bán cho ông cái giếng, tôi không bán nước cho ông. Vì thế, ông không thể lấy nước từ cái giếng này được”, gã thông minh lên tiếng.
Bác nông dân rất buồn mà không biết phải làm sao. Giếng thì mình đã mua rồi, nhưng đúng là mình không trả tiền mua nước từ cái giếng. Giờ giếng có đầy nước mà không được dùng, trong khi cả gia đình mình, hoa màu và gia súc đều cần đến nguồn nước sạch từ cái giếng này.
Nghĩ mãi không biết làm thế nào để giải quyết với người đàn ông kia, bác nông dân quyết định mang lên trình quan huyện xét xử, mong lấy lại công bằng. Lên cửa quan, bác nông dân tường thuật lại đầu đuôi câu chuyện, không giấu giếm bất cứ điều gì, hòng mong lấy lại được công bằng cho gia đình mình.
Quan huyện gọi người đàn ông thông minh kia lên và hỏi: “Tại sao ngươi không cho ông ta dùng nước trong giếng? Chẳng phải ngươi đã bán cái giếng đó rồi sao?”
“Dạ, bẩm quan. Con chỉ bán cái giếng cho ông này, chứ con không bán nước trong giếng. Do đó, ông ta không có quyền lấy nước của nhà con. Giờ nếu muốn lấy nước, ông ta phải trả thêm tiền mua nước chứ” – người đàn ông đáp, chắc bẩm lý lẽ đã thuộc về tay mình.
Quan huyện nhìn người đàn ông, khẽ mỉm cười và trả lời: “Ồ, ngươi nói rất có lý. Thế nhưng, khi ngươi đã bán cái giếng cho người nông dân này, cái giếng đã thuộc quyền sở hữu của anh ta; còn nước trong giếng vẫn thuộc sở hữu của ngươi. Vậy thì ngươi không có quyền được để nước dự trữ trong giếng của người nông dân nữa”.
“Bây giờ chỉ có 2 lựa chọn: Một là ngươi phải trả tiền cho bác nông dân để thuê cái giếng dự trữ nước. Hai là ngươi phải mang toàn bộ nước ra khỏi cái giếng ngay lập tức”, quan tòa ngẩng lên nhìn gã thông minh và khẳng định đanh thép.
Gã thông minh cúi đầu buồn bã, không biết làm gì để biện minh cho hành động của mình nữa. Anh ta đã bị chính trí thông minh của mình hại rồi.
Trong cuộc sống dù bạn thông minh đến đâu thì sẽ có người thông minh hơn bạn, dù việc bạn làm có tốt đến đâu cũng sẽ có sơ hở, có thể bạn không nhận ra, nhưng người thông minh hơn bạn sẽ nhận ra sơ hở của bạn, cho nên dù bạn có thông minh đến mấy, tài giỏi đến mấy cũng nên khiêm tốn.
Người ta vẫn thường cho rằng, sống ở đời cần khôn ranh một chút, như thế mới tránh khỏi bị thiệt thòi, tránh bị người khác bắt nạn. Nhưng cổ nhân lại có câu “thông minh quá tất bị thông minh hại, làm người ngốc một chút mới thực sự là trí tuệ”.
Người xưa tin rằng, những thứ mà con người đạt được trong trong đời này là do phúc báo của họ ở đời trước đưa đến, tranh giành chỉ khiến người khác và chính bạn bị tổn thương. Bạn thông minh, bạn lại chiếm được nhiều lợi ích của người khác, mà những lợi ích đó vốn không thuộc về bạn thì chính là bạn đang tiêu phí đi phúc đức của mình.
Chính vì vậy sống ở đời bạn có được thông minh hơn người là phúc phận của bạn, nếu biết tận dụng thông minh để làm nhiều việc tốt cho người khác rồi bạn sẽ nhận được báo đáp tốt đẹp, chứ đừng dùng thông minh để hại người, cuối cùng hại mình, người ngốc một chút cũng chưa hẳn là xấu!.
Chân Kiến biên tập