Dạy trẻ em sự chính trực: Làm điều đúng đắn, ngay cả khi không có ai đang quan sát

“Cách ngắn nhất và chắc chắn nhất để sống có danh dự trong cuộc đời này là sống đúng với chính mình; và nếu quan sát, chúng ta sẽ thấy rằng tất cả các đức tính của con người đều tăng trưởng và củng cố nhờ việc thực hành chúng. ” –  Theo Socrates

Con trai tôi – Jacob lúc nhỏ, cậu bé thường hay nói với chính mình. Bất kể điều gì nhỏ nhặt cậu bé đã làm, cậu bé sẽ luôn tìm tôi để thú nhận. “Mẹ ơi, con làm đổ bức tranh rồi” hoặc “Mẹ ơi, con làm hỏng đoàn tàu rồi”. Dường như cậu bé thấy cần phải cho tôi biết những gì con đã làm để có thể sửa chữa hành vi sai trái của mình và làm cho mọi thứ trở nên đúng đắn. Tôi luôn thích thú với sự hồn nhiên và trung thực của con.

Những lời thú nhận này tiếp tục cho đến khoảng lớp bốn hoặc lớp năm và sau đó tôi bắt đầu nhận thấy sự thay đổi. Con không còn tự nhủ bản thân và đôi khi thậm chí không muốn nói với tôi nếu con đã làm điều gì đó mà đáng ra không nên làm và thậm chí còn cố gắng che đậy. Tất nhiên, vào thời điểm đó, con đã bị nhiều ảnh hưởng mới từ bên ngoài cùng với việc ngày càng mong muốn không gặp rắc rối về việc phải giải thích với người lớn về hành động của mình.

Là một bác sĩ, tôi được đào tạo để nhìn nhận toàn bộ con người gồm ba thành tố: tâm trí, cơ thể và tinh thần. Những thành tố này ảnh hưởng đến sức khỏe và hạnh phúc của chúng ta. Nếu bạn bỏ qua một phần, tổng thể sẽ không thể tốt. Tư cách và giá trị đạo đức của bạn đóng một vai trò quan trọng. Theo Socrates “có hai loại bệnh của tâm hồn: sự vô đạo đức và sự ngu dốt”. Chính vì vậy, tôi đã tìm cách giúp con trai tôi hiểu tại sao cháu nên làm điều đúng đắn và làm thế nào. Điều này tạo nên cốt cách của con người.

Những bài học cuộc sống

Từ khi còn nhỏ, vào các buổi sáng cuối tuần, chúng tôi thường nói chuyện về “những bài học cuộc sống”. Chúng tôi sẽ thảo luận về mọi thứ, từ những gì xảy ra ở trường với bạn bè và giáo viên của con, tại sao điều gì đó tồi tệ đã xảy ra trên thế giới, đến lý do tại sao chúng ta được tạo ra. Cậu bé thường hỏi những câu hỏi vượt quá tuổi của mình và tôi cố gắng trả lời tốt nhất có thể, đồng thời hỏi ý kiến ​​của con. Những bài học về sự trung thực, lòng tốt và trước hết hãy suy nghĩ cho người khác là những chủ đề thường được nêu ra trong các cuộc nói chuyện và cậu bé dường như dễ dàng nắm bắt được chúng.

Tôi quyết định dùng chút thời gian quý báu này để thảo luận về một bài học quan trọng trong cuộc sống, đặc biệt là với sự thay đổi mà tôi bắt đầu nhận thấy – chủ đề hãy làm điều đúng đắn, ngay cả khi không có ai đang quan sát bạn

Chúng tôi đã từng đề cập đến chủ đề này trước đây, nhưng tôi muốn con hiểu rằng không phải là không ai biết con đã làm điều gì đó sai mà mọi thứ vẫn ổn. Tất cả chúng ta đều phải chịu trách nhiệm cuối cùng về các quyết định của mình và những quyết định đó có gây ra hậu quả. Điều quan trọng là cậu bé phải hiểu điều này.

Tôi nhận ra rằng, dù sao thì thoạt nhìn, khi nói về việc làm điều đúng đắn, đôi khi có thể khiến bạn khó khăn lúc thực hiện. Tôi chắc chắn rằng mình cũng đã từng mắc những sai lầm tương tự.

Bà Susan Alexander Yates, chuyên gia của trang web nuôi dạy con cái trực tuyến Focus on the Family, đưa ra một số nhận xét rất xác đáng về tầm quan trọng của tính chính trực là trên hết.

Chúng ta phải cẩn thận để không bẻ cong các nguyên tắc của mình. Bất kể vấn đề nhỏ như thế nào, chúng ta cũng có thể cảm thấy sai trái như thế nào, cảm thấy chính đáng như thế nào trong hành động của mình hoặc điều này có thể có lợi cho chúng ta như thế nào.

Bà lưu ý: “Là cha mẹ, chúng ta có coi trọng sự chính trực hơn thành công không? Nếu tôi coi trọng sự chính trực, tôi sẽ không viết luận văn đại học cho con gái tôi, ngay cả khi tôi biết có thể làm tăng cơ hội được chấp nhận cho con mình. Do các giá trị văn hóa ngày càng ngày không được coi trọng, chúng ta phải cảnh giác: mong muốn thành công có thể ảnh hưởng một cách tinh vi đến các quyết định và cuối cùng làm xói mòn tính cách của chúng ta. “

Chỉ cho con cái những lần chúng ta chọn làm điều đúng đắn, thay vì làm những điều có vẻ “có lợi hơn” có thể dạy con cái cách bắt đầu suy nghĩ theo hướng này. Và nếu càng thực hành cách suy nghĩ và hành xử này, chúng ta càng trở nên thành thạo hơn trong việc làm điều đúng đắn.

Đưa ra lựa chọn tốt

Chúng ta có những cơ hội hàng ngày để kiểm tra xem chúng ta sẽ chọn làm điều đúng đắn hay điều dễ dàng, thuận tiện và cuối cùng là phục vụ bản thân.

Đôi khi những lựa chọn này không dễ dàng và chúng ta có thể thấy mình đang ở giữa một cuộc xung đột nội tâm thực sự. Nhưng cuối cùng chúng ta sẽ chọn nghe theo giọng nói nào? Khi còn nhỏ, chúng ta trong sáng hơn, nhưng khi lớn hơn, chúng ta tiếp xúc tấm gương của những người  không làm điều đúng đắn. Những ví dụ này đến từ cha mẹ, các bạn ở trường, truyền hình, mạng xã hội v.v… Thông qua những thông điệp này, chúng ta có thể bắt đầu tin rằng làm điều đúng đắn không thực sự quan trọng.

Nhưng làm điều đúng đắn – còn được gọi là liêm chính là điều quan trọng. Hãy luôn ghi nhớ hôm nay chúng ta là ai – và chúng ta sẽ trở thành ai. Sự chính trực của chúng ta sẽ hình thành nên con cái chúng ta và chính là các thế hệ tương lai và xã hội nói chung. Nó ảnh hưởng đến các quyết định chúng ta đưa ra hàng ngày, các mối quan hệ, cách chúng ta phản ứng với thách thức trong cuộc sống, cách chúng ta bầu ra những người lãnh đạo của mình và gần như mọi khía cạnh của cuộc sống của chúng ta theo một số cách nào đó.

Susan Alexandra Yates tiếp tục nói về tính chính trực: “Trở thành một người chính trực có nghĩa là trở thành một người hoàn toàn trung thực, đáng tin cậy, khiến mọi người yên tâm cho dù người khác có đang quan sát hay không. Thật không may, văn hóa ngày nay không coi trọng sự chính trực. Điều này thường dẫn đến thái độ rằng chúng ta có thể làm bất cứ điều gì chúng ta muốn miễn là không ai bị thương và chúng ta không bị bắt. “

Xét cho cùng, trừ khi bạn sống trên một hòn đảo riêng, chứ bạn là ai và cách bạn cư xử cuối cùng sẽ ảnh hưởng đến những người khác, không có cách nào tránh né. Nhưng hành vi xấu vẫn là hành vi xấu, cho dù bạn cố biện minh như thế nào đi nữa.

Theo Time Vision

Thanh Tú biên tập